Nu de vaccins in een vlot tempo worden geprikt lijkt een vakantie in het buitenland weer mogelijk. Vakanties worden weer massaal geboekt, maar momenteel is de wereldkaart met reisadviezen echter wel nog volledig oranje en rood (zie foto). We moeten nog maar zien of dit voor de zomer zal gaan veranderen. Wat betekent dit voor werknemers die op reis gaan? Hoelang moeten werknemers in quarantaine en hoe zit het met de loondoorbetalingsplicht bij vakanties in 2021 als werknemers na terugkomst een tijd niet kunnen werken door bijvoorbeeld besmetting of quarantaine?
Dit artikel is geproduceerd door Clean Totaal vakpartner The Legal Company
Wat als uw werknemer ziek is van de coronaklachten?
Als uw schoonmaakmedewerker zware coronaklachten heeft waardoor hij/zij het werk niet kan uitvoeren, dan is er sprake van arbeidsongeschiktheid. Uw werknemer moet zich dan ziek melden en thuis uitzieken. Wanneer uw medewerker slechts lichte coronaklachten heeft, maar nog wel zou kunnen werken, is diegene niet arbeidsongeschikt maar moet hij vanwege het overheidsadvies toch thuisblijven totdat de klachten voorbij zijn of er een negatieve testuitslag is. In deze situatie willen u en uw klanten waarschijnlijk ook niet dat deze potentieel besmette medewerker rondloopt op het object. Spoor uw werknemer dan aan om zich zo snel mogelijk te laten testen bij de GGD.
Wat als uw werknemer klachtenvrij is?
In de praktijk merken wij dat het lastiger is wanneer de werknemer zelf klachtenvrij is, maar wel gezinsleden of huisgenoten heeft met het coronavirus of met benauwdheidsklachten/koorts. Werknemers moeten dan thuisblijven totdat de huisgenoten een negatieve testuitslag hebben. Worden huisgenoten positief getest, dan moet de werknemer 10 dagen in quarantaine. Er geldt ook een 10-daagse quarantaineplicht wanneer de werknemer dicht in de buurt is geweest van iemand met het coronavirus (minimaal 15 minuten lang en binnen 1,5 meter). Op dag 5 na het laatste contact met de besmettelijke huisgenoot mag de werknemer uit de quarantaine, indien deze negatief test.
De overheid is dus vrij streng met het thuishouden van werknemers die zelf geen klachten hebben. Hoewel veel werknemers met een kantoorbaan eenvoudig thuis kunnen werken, gaat dit niet op voor de schoonmaak. Schoonmaakmedewerkers kunnen hun werk immers alleen uitvoeren als zij op het object aan het werk zijn. Dat wringt (terecht) bij sommige schoonmaakondernemers, omdat er met de werknemer zelf (nog) niets aan de hand is.
Hoe zit dat dan met loondoorbetaling?
Wij krijgen in onze praktijk regelmatig de vraag of schoonmaakmedewerkers recht hebben op loon als zij niet naar het object kunnen komen vanwege het overheidsadvies of bij een verplichte quarantaine. Het antwoord op deze vraag is in principe “ja”. Rechters vinden het namelijk een werkgeversrisico als een klachtenvrije medewerker op overheidsadvies thuis moet blijven. Dat geldt ook als thuiswerken geen optie is, zoals bij schoonmakers. De loondoorbetaling voor de werkgever bedraagt dan 100%. Omdat er hier geen sprake is van ziekte, mag het loon ook niet verlaagd worden naar 90% of 70% conform de regels bij arbeidsongeschiktheid in de CAO.
Advies aan werkgevers
Vanwege het strenge overheidsadvies rondom corona moeten werknemers al vrij snel thuisblijven. Helaas zullen er ook werknemers zijn die daar misbruik van maken. Bij een ziekmelding vanwege zware coronaklachten mag u als werkgever de ziekmelding niet in twijfel trekken. U moet de ziekmelding dus accepteren, het loon doorbetalen en zo snel mogelijk de arbodienst inschakelen. Meldt uw werknemer dat hij lichte coronaklachten heeft en daarom thuisblijft? Wijs de werknemer er dan op dat hij zich zo snel mogelijk moet laten testen door de GGD. U mag uw werknemer niet vragen om de testuitslag aan u te melden, maar u kunt wel contact opnemen met de arbodienst. De bedrijfsarts mag uw werknemer namelijk wel vragen naar de testuitslag.
Lastiger wordt het wanneer een werknemer thuisblijft omdat huisgenoten ziek zijn of hij in nauw contact is geweest met een besmet persoon. U kunt als werkgever eigenlijk nauwelijks controleren of de werknemer de waarheid spreekt. Bij twijfel kunt u alleen de loondoorbetaling stoppen als u zelf tegenbewijs levert waaruit blijkt dat de werknemer géén recht heeft op loon. Daarvoor kunt u het beste advies inwinnen bij een arbeidsrecht jurist. Wijs de werknemer er in ieder geval op dat hij zich op dag 5 laat testen door de GGD om de quarantaineduur te verkorten.
In quarantaine na terugkomst uit een oranje gebied?
Tot 15 mei is het dringende advies van de overheid om niet naar het buitenland af te reizen. Momenteel zijn alle landen daarom ook minimaal oranje gekleurd. Uiteraard kan dit snel veranderen. Zie hier de meest actuele wereldkaart. Een oranje reisadvies betekent: “Reis alleen als dat moet. Er zijn gezondheids- en veiligheidsrisico’s, een inreisverbod en/of quarantaineverplichting.”
Na een reis naar een oranje gebied moet de werknemer meestal 10 dagen in quarantaine. Dat geldt ook als de werknemer geen klachten heeft en zelfs als hij negatief getest is. Immers, de werknemer kan nog binnen 10 dagen klachten ontwikkelen. Ook hier geldt dat de werknemer op dag 5 na aankomst zich opnieuw kan laten testen om de quarantaineduur te verkorten.
Loondoorbetaling bij quarantaine na vakantie in gebied met oranje reisadvies?
Momenteel worden massaal vakanties geboekt naar plekken die nu oranje zijn. Als deze gebieden oranje blijven (en dus niet geel worden) voordat uw werknemer daarheen gaat, dan neemt de werknemer bewust het risico op besmetting en weet hij dat hij de dagen erna niet kan werken in verband met de verplichte quarantaine. Hierdoor komt het niet kunnen werken na terugkomst nu wel voor zijn risico.
Tijdens de quarantaine hoeft u daarom het loon van de werknemer niet door te betalen als deze niet thuis kan werken. De werknemer zal dan vakantie of onbetaald verlof moeten opnemen. Het beste is om de werknemer hier ook preventief op te wijzen en voor te waarschuwen. Een gewaarschuwde werknemer telt voor twee. Wanneer uw werknemer toch op vakantie gaat naar oranje gebied, ondanks dat u dat verboden heeft of heeft gewaarschuwd voor de gevolgen, dan kunt u het beste een arbeidsrecht jurist inschakelen. Of u daadwerkelijk een loonstop of misschien zelfs ontslag kunt doorvoeren, is namelijk altijd afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Reisadvies verandert tijdens verblijf
Is het reisadvies tijdens het verblijf plotseling veranderd van geel naar oranje en moet uw werknemer daarom bij thuiskomst 10 (of 5) dagen in quarantaine? Dan moet u uw werknemer in principe doorbetalen, ook als hij niet thuis kan werken, zoals bij veel schoonmaakmedewerkers.
Hierbij geldt dan wel dat de werknemer zo snel mogelijk terug moet keren naar Nederland om in quarantaine te gaan. Kiest hij ervoor om toch de hele vakantieperiode te blijven? Dan verspeelt diegene het recht op loon als hij later in quarantaine moet en thuis niet kan werken. De werknemer heeft dan namelijk bewust het risico genomen dat hij na terugkomst niet kan werken.
Is uw werknemer ten tijde van het lezen van dit artikel op vakantie in een oranje gebied? Dan raden wij u aan om uw werknemer schriftelijk te waarschuwen dat deze zo snel mogelijk moet terugkeren, anders verliest de werknemer het recht op loondoorbetaling. Bij twijfel of hulp, schakel uw arbeidsrecht jurist in.
Vragen of advies?
Heeft u als schoonmaakondernemer vragen over de loondoorbetaling of hulp/advies nodig? The Legal Company kan u hierbij uiteraard helpen. Neem dan contact met ons op via het contactformulier hieronder. De bedrijfsjuridisch adviseurs van The Legal Company, Clean Totaal vakpartner, zijn gespecialiseerd in het arbeidsrecht, contractenrecht, ondernemingsrecht en privacyrecht voor de schoonmaakbranche.
Kennismaken met The Legal Company
Vul vrijblijvend uw gegevens in en de specialisten van The Legal Company nemen contact met u op.