De gesprekken tussen werkgevers en de vakbeweging zijn op niets uitgelopen. Na veertien maanden van overleg zijn er geen concrete afspraken gemaakt over verbetering en vernieuwing van de arbeidsmarkt.
Inzet ondernemersorganisaties
De kloof tussen de belangen van de ondernemersorganisaties en vakbonden lagen blijkbaar te ver uit elkaar. De werkgevers vinden dat misstanden met ‘flex’ moeten worden bestreden, maar “flexibele arbeidsrelaties zijn niet meer weg te denken. Dat geldt eveneens voor zzp-ers. De ondernemersorganisaties willen duidelijkheid voor zzp-ers en hun opdrachtgevers, maar geen maatregelen die hen het leven zuur maken. Zij hebben in de SER voorstellen gedaan voor een vervanging van de wet DBA en een regeling voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering.”
Brancheorganisatie OSB heeft Den Haag gevraagd om ondernemers de ruimte te geven. Zij betreuren het dat er geen nieuwe afspraken zijn gemaakt: “OSB vindt het jammer dat het de werkgevers en werknemers vertegenwoordigingen in de SER niet gelukt is om concrete afspraken te maken over vernieuwing van de arbeidsmarkt. Dit betekent dat de politieke partijen die aan het praten zijn over de vorming van een nieuw kabinet nu de arbeidsmarktagenda bepalen. Het is goed dat OSB haar standpunten al in een eerder stadium bij de informateur en de partijen onder de aandacht heeft gebracht. Als het gaat om de arbeidsmarkt heeft OSB gevraagd om ondernemers de ruimte te geven voor sociaal en inclusief werkgeverschap. Hier hoort een afname van regel- en lastendruk bij en een overheid die stopt met ondernemen. OSB blijft haar lobbypunten onder de aandacht brengen van politiek Den Haag.”
“Deze uitkomst is heel betreurenswaardig”
Hans de Boer, voorzitter VNO-NCW: “Deze uitkomst is heel betreurenswaardig. Op korte termijn liggen er knelpunten die echt opgelost moeten worden om ondernemers weer in staat te stellen mensen aan te nemen. Op de lange termijn moeten we er voor zorgen dat mensen goed geëquipeerd zijn om de veranderingen in de arbeidsmarkt van de 21e eeuw op te vangen. Die uitdagingen blijven er liggen. Het zou goed zijn om deze samen op te pakken, samen ook met het nieuwe kabinet.”
Inzet vakbeweging
FNV, CNV en VCP hebben een gemeenschappelijke visie op de arbeidsmarkt: een vast contract is de norm: “Hierdoor hebben werknemers zekerheid voor de toekomst. Flexibele en zelfstandige arbeid hebben zeker een plaats op de arbeidsmarkt, maar worden nu vooral gebruikt om kosten te besparen en risico’s af te wentelen op de werkenden. De vakbonden willen daarom dat zekerheden en bescherming die voor alle werkenden noodzakelijk zijn, ook voor flexibele en zelfstandige arbeid goed worden geregeld door wetgeving en collectieve afspraken.”
“Ongelofelijk belangrijk dat er fatsoenlijke lonen betaald gaan worden”
Han Busker, voorzitter FNV is teleurgesteld in de uitkomst: “Afgelopen dagen is gebleken dat we met deze werkgevers geen afspraken kunnen maken over het aantrekkelijker maken om mensen in vaste dienst te nemen en het afschaffen van oneerlijke payroll-constructies. Als vakbonden wilden we op deze onderwerpen tot overeenstemming komen om de doorgeslagen flexibilisering te stoppen, maar de werkgevers bleken hier ook door de onderlinge verdeeldheid niet toe bereid. Terwijl het ongelofelijk belangrijk is voor Nederland dat de concurrentie op arbeidskosten stopt en er fatsoenlijke lonen betaald gaan worden.”
Maurice Limmen, voorzitter CNV: “Nu was het moment geweest om gezamenlijk met werkgevers werkend Nederland weer zekerheid te bieden en de doorgeschoten flexibilisering op de arbeidsmarkt te stoppen. Onze inzet was nu juist om die flextrend te keren; daar zijn werkgevers echter in de verste verte niet bij in de buurt gekomen. Dit is slecht nieuws, niet alleen voor werknemers maar voor iedereen die geeft om de stabiliteit van onze maatschappij.”
Vertraging kabinetsformatie?
Het moge duidelijk zijn dat beide fronten de vinger naar elkaar wijzen. Binnenkort zullen beide partijen tekst en uitleg geven aan de onderhandelaars voor het nieuwe kabinet. Of het stuklopen van dit overleg tot vertraging leidt, is niet bekend. Rutte verklaart tegenover de NOS dat ze dat gaan proberen te voorkomen. Dat het de formatie bemoeilijkt, dat lijkt vrij zeker. De partijen aan de onderhandelingstafel moeten nu zelf tot nieuwe afspraken over de arbeidsmarkt zien te komen.