“Er is een scherp onafhankelijk toezicht nodig op de inkoop van facilitaire diensten om medewerkers te beschermen tegen onverantwoordelijke transacties. Zo’n toezicht kan ondergebracht worden bij een Autoriteit Verantwoordelijke Inkoop (AVI), vergelijkbaar met de Autoriteit Consument & Markt (ACM).” Dat bepleitte Kees Blokland, voorzitter van de Stichting Code Verantwoordelijk Marktgedrag, gisteren op het congres van de stichting in het Art Centre Delft.
Volgens Blokland is de marktwerking in de facilitaire sector de afgelopen decennia uitgelopen op een prijzenslag waar niemand beter van is geworden. “Niet alleen de medewerkers in de betrokken sectoren (schoonmaak, catering, beveiliging en projectverhuizing) hebben hieronder geleden, omdat de werkdruk steeg en de werkzekerheid afnam.
Hun werkgevers die bij aanbestedingen min of meer werden gedwongen op te lage prijzen in te schrijven, kregen de grootste moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. En uiteindelijk kregen de opdrachtgevers zo ook niet de kwaliteit die zij wensten. Bij NS en Schiphol leidde de onvrede van de betrokken medewerkers zelfs tot acties op de werkvloer met alle reputatieschade van dien.”
Boosdoener
De grootste boosdoener blijken aanbestedingen met korte contractlooptijden waarbij alleen op prijs en te weinig op kwaliteit en het sociaal beleid bij de uitvoerder wordt gelet. Dergelijke aanbestedingen zouden verboden moeten worden, vindt de Stichting Code Verantwoordelijk Marktgedrag. In dit licht kan een AVI de factor arbeid bij verkopende partijen tot haar aandachtsgebied gaan rekenen. Zoals de ACM de achterliggende consument beschermt tegen kartels, zo zou de AVI de achterliggende werknemers kunnen beschermen tegen onverantwoordelijke markttransacties. Blokland gaat graag in gesprek met de overheid en de sociale partners om deze AVI en het wettelijk kader daarvoor van de grond te tillen.
Zes jaar Code gebundeld in boek Mens en Markt
Op het congres presenteerde Blokland het kersverse boek ‘Mens en Markt.’ Daarin staat de ervaring met zes jaar Code Verantwoordelijk Marktgedrag uitvoerig beschreven. Meer dan twintig deskundigen beschrijven erin hoe de marktwerking in vier sectoren van facilitaire dienstverlening – schoonmaak & glaswasserij, catering, beveiliging en projectverhuizing – heeft uitgepakt. Allen zijn het erover eens dat kwaliteit en sociaal beleid een prominente rol moet spelen bij de inkoop van diensten.
Blokland: “Dankzij de inzet van sociale partners rond een gedragscode is dat de afgelopen jaren gelukkig ook weer vaker gebeurd. De markt is daarmee goeddeels tot rust gekomen, al zijn er helaas nog te veel voorbeelden waarop het (bijna) mis gaat. Ook dat wordt beschreven in het boek.”