De facilitaire sector (branches beveiliging, catering, projectverhuizing, schoonmaak, samen goed voor € 8,7 miljard omzet) kent meer dan 250.000 medewerkers, waarbij er alleen al in de schoonmaakbranche ruim 125.000 werkzaam zijn. Kortom, een arbeidsintensieve sector die op dit moment gekenmerkt wordt door forse loonstijgingen en waarbij het de vraag is of deze stijgingen doorbelast kunnen worden. Zo niet, dan dreigen faillissementen, met als gevolg ontslagen.
Op de foto: Geert van de Laar – voorzitter Code Verantwoordelijk Marktgedrag
Dit scenario wordt geschetst door Geert van de Laar, voorzitter van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag (Code VM). De Code VM doet binnen de facilitaire sector een moreel appèl op opdrachtgevers, opdrachtnemers, inleners, vakbonden en intermediairs om sociaal verantwoord en met respect voor de kwaliteit van de dienstverlening opdrachten uit te zetten, aan te nemen en uit te voeren.
Indexatie loopt uit de pas
In de facilitaire branches gaat het veelal om meerjarige contracten met een afgesproken indexatie-clausule. Bestaande indexatie clausules – zo deze al in meerjarencontracten zijn opgenomen – zijn nu vaak al niet toereikend waar het gaat om loonkostenontwikkeling aan de zijde van de opdrachtnemer. Met de huidige hoge kostenstijgingen bestaat de kans dat de indexatie nog veel forser uit de pas gaat lopen.
Situatie facilitaire banen is nijpend
Van de Laar: “De situatie is momenteel zo nijpend dat er andere afspraken gemaakt moeten worden. Zo gaf Ard van der Steur, voorzitter van de Nederlandse Beveiligingsbranche, recent in een interview aan dat de loonstijging in deze branche zeker 15% zal bedragen.
Een percentage dat beveiligingsbedrijven, gekenmerkt door lage winstmarges, grotendeels zullen moeten doorberekenen aan hun opdrachtgevers. Bij een te lage indexatie zullen beveiligingsbedrijven op kosten, zoals bijvoorbeeld inwerk- en opleidingskosten, gaan bezuinigen, neemt de kwaliteit van dienstverlening af én wordt het personeel uiteindelijk de dupe. Zeker niet ondenkbeeldig is dat bedrijven failliet gaan onder de forse kostendruk, waarbij met name het MKB als eerste in de knel zal komen. Ook schoonmaak-, catering- en verhuisbedrijven ervaren soortgelijke problemen.”
Positie van bedrijven, medewerkers en toeleveranciers
De Code VM doet een moreel appèl op opdrachtgevers om op constructieve wijze het gesprek aan te gaan met hun facilitaire leveranciers en in te zien dat aan een hogere indexatie niet valt te ontkomen. Ook al wijkt deze indexatie af van de contractueel overeengekomen indexatie. Iedere opdrachtgever is immers zelf ook gebaat bij continuïteit. Continuïteit van eigen medewerkers, maar ook van derden die medeverantwoordelijk zijn voor de keten. Van de Laar: “Juist in lastige tijden, ook voor de opdrachtgever, is het van groot belang om met respect voor de ontstane situatie het gesprek aan te gaan met facilitaire leveranciers. Ook de opdrachtgever heeft er belang bij dat goede medewerkers blijven werken in de facilitaire branche of dat er juist nieuwe medewerkers instromen”.
De dialoog aangaan
De Code VM heeft recent een ‘Handreiking indexatieafspraken meerjarige contracten’ gepubliceerd. Hierin pleit de Code VM voor goede afspraken over indexatie op lange termijn. Waarbij niet stringent vastgehouden wordt aan vaste indexen, zoals bijvoorbeeld de CBS Consumentenprijsindex, goede procesafspraken worden gemaakt en, zeer belangrijk, dat opdrachtgever en -nemer de dialoog met elkaar weten te vinden. (https://www.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl/handreikingen-inkoop/).
