Ruim 400.000 mensen in Nederland werken naar schatting zwart. Dit komt het vaakst voor in de schoonmaak. Zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek die zij op vrijdag 27 september 2019 publiceerde. Echter wordt er geen onderscheid gemaakt tussen het schoonmaken bij particulieren of binnen de zakelijke markt. Een doorn in het oog van de werkgeversorganisatie OSB.
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
Vooral schoonmakers gaven hun inkomsten niet door, waardoor maar liefst 1,44 miljard euro aan verdiensten in de schoonmaakbranche onzichtbaar bleven voor de fiscus. Andere sectoren waar in totaal relatief hoge bedragen zwart werden uitgekeerd, zijn onder meer de bouw (800 miljoen euro), de kinderopvang (341 miljoen euro) en de kappersbranche (441 miljoen euro). Over de niet opgegeven verdiensten had de Belastingdienst naar schatting honderden miljoenen euro’s loonbelasting kunnen innen.
OSB: maak particuliere schoonmaak financieel aantrekkelijk
Op 3 oktober zond OSB voorzitter Piet Adema een brief aan de Minister van Sociale Zaken & Werkgelegenheid Wouter Koolmees en de Kamerleden. Hij attendeert de Minister en Kamerleden erop dat CBS geen onderscheid maakt tussen de zakelijke markt en de particuliere markt. Adema zegt over de bij OSB aangesloten bedrijven: “Deze bedrijven hebben aantoonbaar door het verkrijgen van het OSB-Keurmerk hun financiële zaken op orde en zij houden zich aan de wet- en regelgeving.”
OSB bepleit in haar brief om het financieel aantrekkelijk te maken voor particulieren om een schoonmaakbedrijf in te schakelen. Zij denkt hierbij aan een prijs die de particulier betaalt overeen dient te komen met het prijsniveau van zwart werk. OSB stelt dat een dergelijke ontwikkeling niet op gang gebracht kan worden zonder overheidssteun. De werkgeversorganisatie stelt voorts dat de Regeling Dienstverlening aan Huis (RDAH) vervangen dient worden door een goede en effectieve regeling die huishoudelijke werkers gewone werknemersrechten toekent. Zeker nu OSB verwacht dat de vraag naar schoonmaak bij particulieren verder toe zal nemen.
Regeling Dienstverlening aan Huis
Deze regeling is bedoeld voor wie werk aan huis wil laten verrichten en daarvoor iemand hooguit drie dagen per week inschakelt. De particulier moet dan in ieder geval het minimum loon betalen, vier weken vakantie doorbetalen en maximaal zes weken loon doorbetalen bij ziekte. Ook als de particulier zelf op vakantie gaat, dient het loon doorbetaald te worden. Er zijn geen sociale verzekeringen en ontslag is mogelijk zonder ontslagvergunning.
Kostentechnisch verschilt dit echter fors van het iemand zwart laten werken en aan de andere kant biedt deze regeling voor de huishoudelijke werker slechts een beperkte rechtsbescherming.
SER
Via de SER (Sociaal Economische Raad red.) wordt al langere tijd nagedacht over oplossingen om de markt voor de persoonlijke dienstverlening te ontwikkelen. OSB pleit er in haar brief voor dit proces te versnellen zodat de rechten van de werkenden in dit segment beter beschermd worden en financiën geen overweging meer zijn bij de keuze die particulieren maken met betrekking tot de inkoop van schoonmaak.
Witte werkster?
Zal er sprake zijn van introductie van de Dienstencheque of de rentree van de in de jaren ’90 zo succesvolle Witte Werkster via dienstenwinkels? Ook toen was er immers sprake van het inhuren van schoonmaakkrachten die qua prijsstelling concurrerend was met het zwart werken. Ja, en ook toen met overheidssteun! L’histoire se répète?