Remmen, de bovenste lijn pakken in de Hugenholtzbocht om vervolgens vol gas door te accelereren naar het Scheivlak. Spiegelen, de rem aantikken en maximaal insturen om snelheid te behouden en de directe concurrent uitremmen. Dat is wat directeur van Vesto Schoonmaak Bedrijfsdiensten Stefan de Loos het liefst doet. Om onder maximale druk instant te kunnen ontspannen vanwege de focus die benodigd is voor het maximale resultaat. De schoonmaak en de autoracerij, ze hebben meer gemeen dan je van tevoren zou denken.
Vesto Schoonmaak Bedrijfsdiensten is al ruim dertig jaar actief ten noordwesten van Amsterdam en omgeving. Stefan de Loos is al jarenlang directeur van de facilitair dienstverlener en heeft zo ongeveer alle functies binnen het bedrijf wel bekleed: “Ik ben letterlijk onderaan de ladder begonnen met mijn handen in het sop. Niet zozeer als bewuste keuze, maar zoals het vaak gaat in het leven, ‘het kan weleens zo lopen’. Op mijn eerste dag wist ik niet eens wat een werkdoek was, maar ik genoot al snel van de werkzaamheden. Het menselijk contact, de resultaatgerichtheid van het werk en de meetbare successen omdat je direct resultaat hebt bij reiniging. Het voordeel voor de opdrachtgever is natuurlijk dat wij als geen ander de werkzaamheden kunnen inschatten omdat we zelf weten wat er bij komt kijken. Het praat gewoon veel makkelijker, het maakt ook het calcukeren makkelijker en je maakt wat mij betreft betere keuzes met investeringen voor middelen, materialen en machines.””
Als algemeen directeur zijn deze waarden nog steeds van groot belang voor De Loos, al gaat de huidige aandacht vooral uit naar het bieden van werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Ik wil hen graag een duwtje in de rug geven en een kans bieden om in hun eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Met een fulltime job in de schoonmaak is een behoorlijke boterham te verdienen waarmee ze zelfvoorzienend kunnen zijn.”
Klaar voor nieuwe fase
Met zo’n vijftig medewerkers en een betrekkelijke rust in de organisatie – voor zover dat kan binnen een schoonmaakbedrijf – is het voor De Loos nu tijd om verder door te groeien. “De laatste jaren stonden in het teken om de organisatie klaar te stomen voor de volgende fase door het herstructureren van processen, borgen van structuren en het aantrekken van de juiste mensen. Inmiddels kan ik zeggen dat we er klaar voor zijn en daarom willen we ook graag meedoen met aanbestedingen en zoeken we nadrukkelijk contact met intermediairs omdat ik ervan overtuigd ben dat we met Vesto meerwaarde kunnen bieden voor opdrachtgevers. Het belangrijkste voor ons is dat het wel moet passen. Scholen bijvoorbeeld, dat is niet onze tak van sport, net als het uitvoeren van werkzaamheden voor woningbouwcorporaties.”
De Loos vervolgt: “Opdrachtgevers zijn er bij gebaat dat ze nergens naar om hoeven kijken, dat wordt de komende jaren alleen nog maar belangrijker. We zijn gecertificeerd volgens het Keurmerk Verantwoord Schoon van Stichting LOSK en beschikken over het Keurmerk Schoon van Schoonmakend Nederland. Maar in alle eerlijkheid begint het dan pas. In gesprek met een (nieuwe) opdrachtgever kun je pas echt laten zien wat je doet. Vaak willen ze dat je komt voor de schoonmaak, maar zelf weten ze er eigenlijk te weinig over om als volwaardig gesprekspartner tegenover elkaar te zitten. Artikel 38 bijvoorbeeld, dat zegt de meesten niets. En dat levert gespreksstof, lees kansen, op!”
Betekenisvolle dienstverlening
De hoofdmoot van de dienstverlening van Vesto bestaat uit reguliere schoonmaakwerkzaamheden, alsmede glasbewassing en specialistische/periodieke reiniging. Ook wordt hovenierswerk, catering, binnenbeplanting en afvalmanagement uitgevoerd. “Voor vaste relaties vervullen we ook nog wel eens opleveringswerkzaamheden. Het is voor mij belangrijk dat ik het gevoel moet hebben dat we iets kunnen betekenen voor een opdrachtgever. Er zijn immers 10.000 schoonmaakbedrijven in het land, dus hoe val je op?”, vraagt De Loos zicht hardop af. Volgens de bevlogen directeur, die zijn woorden bewust kiest, doe je dat door mee te gaan in de problematiek van de opdrachtgever.
“Als je elkaar echt begrijpt dan kom je ook tot langlopende contracten en blijf je weg van het korte termijn werk. Volgens mij gaat het er ook om dat je de kans krijg om je werk te doen. Daarover moet je altijd in gesprek blijven. Zijn de gestelde normen realistisch? Kunnen we dit uitvoeren? Je hoeft niet op het scherpst van de snede te zitten. Het moet voor de mensen vooral leuk zijn en dat kan als je voldoende marge hebt om je ding te kunnen doen. Zo houd je ook rust in de organisatie. Klanten die iedere week terugkomen in het overleg kunnen op de kortst mogelijke termijn een gesprek verwachten en als het niet past, dan past het niet. Dat zijn keuzes die je als ondernemer moet durven maken. Eigenlijk is dat heel logisch in een branche waarin de medewerkers het meest kostbare bedrijfsonderdeel zijn.”
Mensensector
De Loos omschrijft de sector begrijpelijkerwijs als mensensector. “Je kunt nog zo innovatief zijn en robotiseren, maar zonder medewerkers wordt er simpelweg niet schoongemaakt.” Met de groeiplannen die De Loos schetst, is het dan ook noodzakelijk om nieuwe werknemers aan de onderneming te binden. Daar voorziet hij weinig problemen mee, ook in de huidige arbeidsmarktkrapte. De meeste nieuwe personeelsleden worden geworden via huidige medewerkers. Dat vertelde hij ook al in de talkshow Captains of Cleaning. Het aantal ‘schoonmaakhelden’, zoals De Loos zijn personeel liefkozend noemt, is op dit moment geen groot probleem. “Het valt op dit moment nog wel mee, al moet je er meer mee bezig zijn dan in het verleden. Wat je vaak ziet is dat bekende medewerkers die al voor ons werken, dat zij familie hebben, of kennissen of vrienden. En zo is het ‘spread the word’.”
Om een extra impuls te geven aan de werving en selectie van nieuw personeel zijn de taken intern herverdeeld en is een dame aangesteld voor HR. “Dat zie ik als een duidelijke investering in de toekomst. De rayonmanagers kunnen zich nu veel meer bezig houden met het huidige personeel en de opdrachtgevers. Het zorgt voor rust in de organisatie en dat vind ik het allerbelangrijkst. Daar moet je ten allen tijde op schakelen. Want, als je mensen gaat overbelasten dan krijg je dat gewoon terug. Uiteindelijk leidt dat af van het resultaat en dat wil je voorkomen. Uiteindelijk komt het allemaal neer op het luisteren naar het personeel om te kunnen proeven wat hen bezighoudt. Als alle stukjes op hun plek vallen, kom je tot de mooiste resultaten”, vertelt De Loos.
Grens aan innovatie
Als we spreken over de toekomst van de sector, komen innovaties vrijwel direct aan bod. Niet gek, aangezien dit interview een week voorafgaand aan de Interclean is afgenomen. Volgens De Loos is er een grens aan innovatie. Hij omschrijft de schoonmaak als innovatief, al valt er enige twijfel te ontdekken in de toon van het antwoord. Er zijn namelijk twee soorten innovaties als we hem goed begrijpen: 1) de innovaties die het werk beduidend makkelijker maken; 2) innovaties voor de bühne die nog doorontwikkeld moeten worden. “Neem bijvoorbeeld de i-mop. Vroeger had je de schrobmachine en de waterzuiger, met deze machine is dat een twee-in-één geworden. Bovendien duurzaam in gebruik en ergonomisch prettig werken. Aan de andere kant schieten innovaties het doel soms voorbij als het gaat om techniek. Tot op zekere hoogte dient innovatie in onze sector vooral praktisch van aard te zijn. Je moet in de schoenen van de schoonmaakmedewerker staan wil je innovaties in onze sector brengen. Over robotisering ben ik vrij sceptisch. De schrobzuigrobot bijvoorbeeld, daar geloof ik wel in. Maar de robotstofzuiger, daar is het nut vrij beperkt van. Laat staan als het gaat over het robotiseren van het echte fijnmazige schoonmaakwerk. Het moment dat dit gerobotiseerd wordt, dat maak ik niet meer mee. Het heeft gewoon zijn grenzen. Heb jij bijvoorbeeld al een seen volledig gerobotiseerde glazenwasser gezien die autonoom het werk uitvoert?”
Automatisering en digitalisering zijn meer de concepten waar De Loos over te spreken is. “Zo is CleanJack een fantastisch initiatief. Het innovatief, prima qua techniek en voor zowel medewerkers als staf eenvoudig te gebruiken. Dit is nu echt een voorbeeld waar vanuit de schoenen van de schoonmaker gedacht is. Perfect, als je het mij vraagt. Dat kan niet beter. Daarentegen zie ik weinig nut in het toepassen van sensoren in een ruimte waar wel of niet schoongemaakt moet worden. Dat is bij onze opdrachtgevers niet praktisch. Maar voor publieksruimtes, bijvoorbeeld op Schiphol en treinstations zie ik wel meerwaarde. Innovatie moet bijdragen aan de medewerkers, helpen bij de beleving van bezoekers en de klant ontzien.”
Prijsdruk
Innovatie moet net als dienstverlening meerwaarde bieden, zo luidt de beknopte samenvatting. De Loos vraagt zich dan ook hardop af hoe sommige dienstverleners meerwaarde denken te bieden met absurde tariefstellingen. “De huidige prijsstelling is ongezond. Ik vind het ongelooflijk dat met regelmaat tarieven contracten tegen kostprijs worden aangeboden. Iedereen weet dat de cao lonen zijn, plus alle kosten voor alle premies. Dan zit je op de kostprijs, die is voor iedereen gelijk. Daarnaast heb je nog de organisatiekosten, reserveringen voor middelen, materialen en eventuele onvoorziene kosten. Met een marge voor het bedrijf kom je aan een gezond tarief. Hoe het kan dat organisaties inschrijven voor de kostprijs dat is voor mij niet te geloven en zeer ongezond.”
Toch is het zo dat Vesto nauwelijks opdrachten verliest op basis van prijs. De Loos stelt dat het komt door het inzichtelijk maken van de totale keten en alle kosten. “Transparantie is de basis van vertrouwen. Natuurlijk moet je kwaliteit leveren. Dat staat er dan tegenover.”
Verdere groei als volgende stap
Over de toekomst is De Loos enthousiast. Met de gedane investeringen en het creëren van rust in de organisatie is Vesto Schoonmaak Bedrijfsdiensten klaar voor de volgende stap: Verdere autonome groei, zowel in opdrachten als medewerkers. “Dat is zeker mogelijk. Opdrachtgevers gaan steeds meer voor professionaliteit en kwaliteit. Ik denk zelf dat de meters minder worden, maar de impact van het minder aantal vierkante meters zal meevallen. Of je nu 50 mensen over de vloer krijgt, in plaats van 80 in de tijd voor corona, dat maakt voor de onderhoud van het pand niet zoveel uit. Vanuit schoonmaakperspectief betekent dat niet zozeer dat je andere uren moet inzetten. Het gebruik van de panden verandert echter wel en dat vraagt om flexibiliteit.”
Ook bij de grotere werkgevers van Nederland zal de impact niet al te groot zijn volgens De Loos. “Op het moment dat zij besluiten om ineens rechtsaf te gaan, dan kan dat niet direct. Grote organisaties kunnen niet zomaar een switch maken. Ik ben ervan overtuigd dat we als sector oplossingen hebben op het moment dat de vernieuwingen doorgevoerd zullen zijn.”
Samenwerking de toekomst
De dienstverlener die ook in de toekomst wil overleven zou volgens De Loos de krachttermen samenwerking en partnerschap hoog op de agenda moeten hebben. “Zowel voor je opdrachtgevers als voor je mensen. Voor een schoonmaakcontract op een sleutelpand twee avonden per week ga je simpelweg geen mensen vinden, maar aan de andere kant kun je opdrachtgevers ook niet zomaar dagschoonmaak in de maag splitsen. Het gaat om communicatie en het hechten van waarde aan wederzijdse belangen.”
Mede daarom heeft meer dan de helft van de personeelsleden van Vesto Schoonmaak Bedrijfsdiensten een dienstverband op voltijds basis. “Op deze manier kun je ook mensen werven. Mede met de huidige arbeidsmarktomstandigheden. Als je op zoek bent naar een parttime baan, dan kun je op dit moment overal terecht. Bovendien kun je personeelsleden veel beter aan je binden met een voltijdsovereenkomst. Nogal belangrijk als je de werkzaamheden bij iedere opdrachtgever volgens de Vesto visie wilt uitvoeren.”
De Loos ziet ook graag dat het schoonmaken aan de randen van de dag tot een minimum wordt beperkt. “Dagschoonmaak brengt ontzettend veel voordelen met zich mee, alleen kon het daar gewoon niet overal. Je moet er niet aan denken dat in een bedrijvige omgeving met veel belletjes en overleggen de schoonmaker komt stofzuigen. Mijn advies en oplossing is dan ook het overlappen tussen kantoortijden en sluitingstijden. Zo kan de schoonmaker lawaaiige werkzaamheden uitvoeren als er niemand aanwezig is en toch zichtbaar zijn als de medewerkers inmiddels zijn gearriveerd. Bovendien zouden we het eigenlijk niet meer moeten willen. Het is toch geel gak. Ga eens in de schoenen van de schoonmaker staan. Hoe zou jij dat vinden? Weer niet kunnen mee eten met de kinderen omdat je van zes tot negen staat te poetsen. Daar moeten we eigenlijk gewoon vanaf. Het succes van je personeelsbeleid staat misschien wel in hoeverre je over dit soort onderwerpen tot een gulden middenweg voor alle betrokken partijen kunt komen.” Samenwerking is ook hier het sleutelwoord.
Stefan de Loos runt organisatie met passie
Net zo passievol als dat De Loos het bedrijf runt, zo passievol is hij over autosport. Specifiek over het zelf rijden in de autosport, waar het er op het scherpst van de snede hard aan toe gaat. Al probeert hij dit zakelijk zoveel als mogelijk zoveel te vermijden, er zijn toch paralellen te trekken. Immers worden de snelste ronden gereden als de coureur optimaal gefocust is en in een relatieve staat van rust, zonder stress, is. En zo is het ook bij Vesto Schoonmaak Bedrijfsdiensten. Optimale focus en de combinatie van rust in de organisatie zorgt voor een succesvolle onderneming met een brede basis om verder te bouwen. Het is lente bij Vesto en het belooft een mooie zomer te worden.