De lockdownperiode en het gedwongen thuiswerken kan mogelijk als neveneffect leiden tot een geboortegolf, tenzij partners ook in alle gevallen de 1,5 meter maatregel opgevolgd hebben. In de humor schuilt de ernst. Sinds 1 januari 2019 krijgen partners van vrouwen die een kind hebben gekregen al een week vrij na de geboorte in plaats van twee dagen, zoals dit tot 2019 gold. Vanaf 1 juli 2020 is er sprake van een forse verruiming van het geboorteverlof. Betrokken partners krijgen daar namelijk nog eens vijf weken verlof bij. Kan het bedrijfsleven deze extra kostenpost opbrengen?
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
WIEG de boosdoener
Deze forse verruiming van het geboorteverlof is geregeld in de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) Het aanvullend geboorteverlof kan in de eerste zes levensmaanden van het kind worden opgenomen tegen doorbetaling van 70% van het loon. Deze doorbetaling komt tot opluchting van de toch al zo financieel getroffen werkgevers niet ten laste van de bedrijven. Werkgevers kunnen voor deze uitkering namelijk voor hun werknemers een uitkering aanvragen bij het UWV, welke instantie de uitkering betaald. Het aanvullend geboorteverlof kan verspreid worden opgenomen gedurende het eerste halfjaar, maar ook in één keer, bijvoorbeeld na afloop van het zwangerschapsverlof van de moeder.
Verdeling zorgtaken in het gezin
De verantwoordelijke Minister Koolmees, die aan de wieg gestaan heeft van deze verruiming: “Als je net een kind hebt gekregen, verandert er heel veel in één keer. Iedereen heeft tijd nodig om daaraan te wennen. Daarom geven we partners van moeders vanaf nu vijf weken extra geboorteverlof. Zo zorgen we voor een goede start, voor de kersverse ouders én voor de baby. Bovendien krijgen ouders zo meer tijd om de taken in en om het huis te verdelen.”
Uit onderzoek blijkt dat de keuzes die ouders maken in de eerste fase na de geboorte over de verdeling van werk en zorgtaken de toon zetten voor latere jaren. Koolmees: “Ouders die in de eerste weken allebei de tijd hebben om zorgtaken op te pakken, zijn geneigd deze onderlinge verdeling daarna vast te houden. Op de lange termijn zien we dat mannen daardoor een groter deel van de zorgtaken thuis oppakken, en dat vrouwen meer uren gaan werken. Dat is voor iedereen goed: voor de ouders, voor de kinderen en voor de economie.”
Het argument met betrekking tot het meer uren kunnen gaan werken staat overigens in schril contrast met de sobere voorspellingen voor wat het betreft het werkgelegenheidsperspectief. De diverse CPB scenario’s lopen uiteen van 375.000 tot 880.000 werkzoekenden in 2021. Ofwel van 4% tot 9,4% van de beroepsbevolking. Zowaar, geen prettig vooruitzicht. Het CPB durft geen uitspraak te doen welk scenario het meest realistisch is. Al denkt men wel dat de zakelijke dienstverlening hard wordt geraakt.
Verdere verruiming geboorteverlof?
Onlangs kondigde het kabinet aan dat ze een derde stap gaat zetten in het verruimen van verlofmogelijkheden voor jonge ouders. Vanaf augustus 2022 worden de eerste negen weken van het ouderschapsverlof doorbetaald, op 50% van het loon. Beide ouders hebben recht op dit verlof, dat moet worden opgenomen in het eerste jaar na de geboorte. Doel daarvan is dat het makkelijker wordt voor ouders om te werken en tegelijkertijd ook na de eerste maanden van het kind tijd thuis door te brengen. Na de zomer wil het kabinet het wetsvoorstel aan de Tweede Kamer sturen. We hopen voor de werkgevers dat ook de uitkeringen van dit ouderschapsverlof door het UWV gedragen wordt.