Cleanzy, het duurzame urinoirblokje, geproduceerd uit reststoffen en betaalbaar in een markt die altijd zal blijven bestaan. Drie studenten van Inholland Jordi van Stralen, Chiel Voskuil en Yasin Celik gooien hoge ogen met hun vinding die is ontstaan vanuit een schoolopdracht in het kader van stichting Jong Ondernemen.
Het idee voor de Cleanzy, zoals de naam van het urinoirblokje luidt, is snel ontstaan. Jordi van Stralen: “Direct toen we van de hogeschool de opdracht kregen om een innovatief en zo duurzaam mogelijk product te verzinnen kwamen we op het idee van het blokje na een toiletbezoek.” Waar medestudenten meestal met ergonomische gadgets op de proppen kwamen, bleven de heren bij dit concept. Het is namelijk een vrij eenvoudig product dat makkelijk op de markt komt en waar altijd vraag naar zal blijven ontstaan. Maar bovenal: Het is uniek in zijn soort. Cleanzy claimt namelijk niet alleen duurzaam en biologisch te zijn, maar het bevat totaal geen gevarentekens in tegenstelling tot veel vergelijkbare varianten.
‘Gaaf initiatief’
Met het idee in het achterhoofd zijn de studenten gaan Googelen om uit te komen bij schoonmaakgroothandel KBL Circulair Schoonmaakcentrum. “Want zij richten zich nu eenmaal op circulariteit en duurzame reinigingsmiddelen. Als ze hier enthousiast zijn of juist niet, dan weten we in ieder geval of we op het goede pad zitten”, aldus Van Stralen. KBL-directeur Hilco Kooistra laat direct weten enthousiast te zijn over het urinoirblokje. “Het is een gaaf initiatief. Zeker omdat zij de richting van onze industrie in zijn gegaan. Daar is op het gebied van duurzaamheid nog een hoop te winnen, alleen zijn er maar weinig studenten die zich bezig willen houden met reiniging en hygiëne.”
Wat is het duurzame urinoirblokje Cleanzy?
De drie studenten hebben dus een duurzaam urinoirblokje ontwikkeld die bestaat uit reststromen en bacteriën. De belangrijkste reststroom is afkomstig van Nijsen Company. Deze veevoerproducent is gespecialiseerd in het produceren van hoogwaardig veevoer uit overschot en restjes. Een gedeelte van de aanvoer wordt door Cleanzy gebruikt als basisbestanddeel van de blokjes. In dit geval gaat het om reststromen van een snoepgoedfabrikant. Hier worden voorts bacteriën en twee producten van PeelPioneers aan toegevoegd. De bacteriën zijn afkomstig van NobleBio en de laatste twee additieven komen van ‘schillenboer’ PeelPioneers. PeelPioneers biedt een circulaire oplossing voor sinaasappelschillen die overblijven na het maken van vers sap. Uit deze schillen worden verschillende bestanddelen gewonnen. Deze zorgen voor een prettig aroma en een ontvettende werking. Mede daarom worden deze bestanddelen reeds in meerdere reinigingsproducten gebruikt.
De werkzame stoffen in het urinoirblokje zijn dus de bacteriën en de oplossingen van PeelPioneers. De bacteriën [Bacellus stammen red.] zijn volledig veilig in gebruik en breken urine af in ammonium en CO2, aldus NobleBio R&D Manager Tom Groothuis. “Ook wordt geuroverlast tegengegaan. De bacteriën leggen het ammonium vast. Bij het doorspoelen verdwijnt dit in het riool. Ongevaarlijk voor overige organismen in het water.”
Kleinschalige productie
Op dit moment vindt de productie nog kleinschalig en simpel plaats. In een pannetje wordt het snoepgoed gesmolten bij een temperatuur die een stuk hoger ligt dan het kookpunt van water. Als het snoepgoed is teruggekoeld tot onder de tachtig graden, dan worden de bacteriën en overige bestanddelen toegevoegd. Uiteindelijk bevat één blokje ongeveer 10 miljoen bacteriën. “Dat klinkt als heel veel, maar valt eigenlijk mee”, aldus Van Stralen. “De eerste productie had wel wat voeten in aarde. In beginsel kregen we van Nijsen het verwerkte product van de reststroom. Dat was een bruinachtig mengsel dat verschrikkelijk stonk en er niet smakelijk uitzag. Toen hebben we besloten om de reststroom voor verwerking door Nijsen te verwerken tot het blokje. Gelukkig bleek dit mogelijk en biedt het voordeel dat wij nu ook de kleur kunnen bepalen.”
“Duurzaamheid is geen hype maar een blijvende trend”
Als alle producten zijn gemengd, wordt de vloeibare massa in een mal gegoten. Deze wordt door een 3D-printer geproduceerd. “Dat biedt vele voordelen. Het is relatief goedkoop en biedt de mogelijkheid om de uiteindelijke vorm snel aan te passen. Op dit moment bieden we alleen blokjes met ons logo. Maar je zou er ook leuke dingen mee kunnen doen. Denk aan het logo van Ajax in urinoirs in het stadion van AZ. Ook zou het bij duurzame evenementen leuk ingezet kunnen worden.”
Goud
Volgens Kooistra hebben de studenten goud in handen met het duurzame urinoirblokje Cleanzy. “Bijna alle horecagelegenheden gebruiken een soortgelijk product. Maar in de meeste veiligheidsbladen staat toch dat de biologische middelen schadelijk zijn voor micro-organismen in het water. Het product van de jongens is niet schadelijk voor micro-organismen, of in ieder geval minder schadelijk. Dat maakt impact. Ook al staat het concept nu nog in de kinderschoenen, het product is geniaal. Duurzaamheid is geen hype maar een blijvende trend.”
Alleen voor urinoir
De studenten blijven het duurzame urinoirblokje vooralsnog verder ontwikkelen. Met reststromen van suikervrij snoepgoed wordt naar waarschijnlijkheid een beter resultaat behaald, want dan wordt het blokje wat minder plakkerig. Na het studieproject wordt het product waarschijnlijk verder doorontwikkeld tot een variant die ook geschikt is voor de reguliere toiletpot. “Maar laten we eerst maar eens kijken hoever we hiermee komen en dan uiteindelijk zien wat er mogelijk is.”