De contractwisseling aangaande het schoonmaakonderhoud van 56 scholen is niet bepaald een schoolvoorbeeld van hoe een contractwisseling tot stand dient te komen. Deze contractwisseling vond plaats in het vierde kwartaal 2016. De scholengroep O2G2, verlatende partijen Effektief & ICS en winnende partij Dolmans zullen voor deze contractwisseling, met een omzetwaarde van een kleine 2 miljoen euro per jaar, niet de Best Practice Award van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag winnen. Zoveel lijkt wel duidelijk.
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
Overname perikelen
De directies van Effektief en ICS zijn ontstemd over enerzijds de wijze waarop collega Dolmans omgaat met haar overnameverplichting en anderzijds over een naar haar mening volstrekt ten onrechte opgelegde claim aangaande (vermeend) achterstallig schoonmaakonderhoud. De algemeen directeuren Bart van der Sluijs (ICS) en Erwin de Jong (Effektief) laten ons weten: “Onze medewerkers ondervonden veel problemen bij de uitvoering van de overnameverplichting. Zo kregen ze veel te laat een uitnodiging van Dolmans en ontvingen diverse medewerkers vervolgens onjuiste contracten. Ook werden zij door collega Dolmans onjuist geïnformeerd over hun rechten.” Scholengroep O2G2 stelde, volgens Van der Sluijs, doodleuk dat zij zich geen partij achtte bij de personeelsovername: “Dit is in strijd met het goed opdrachtgeverschap conform de Code Verantwoordelijk Marktgedrag.” De personeelsovernamegegevens waren overigens al opgenomen in de aanbestedingsstukken van het adviesbureau Atir, welke door O2G2 werd ingeschakeld om de aanbesteding te begeleiden.
Kort geding
Om de overname volgens de regels van het spel te laten verlopen schakelden ICS en Effektief de hulp in van OSB en FNV. Uit een mailwisseling blijkt dat OSB inderdaad van advies diende. Dolmans was verplicht enkele door haar betwiste medewerkers/aantal uren over te nemen. Erwin de Jong hierover: “Een van onze medewerkers spande zelfs een kort geding aan tegen Dolmans. Deze werknemer was overnameplichtig, maar werd om onduidelijke redenen niet overgenomen. Vier weken later en precies één dag over het kort geding heeft Dolmans deze zaak toch geschikt en de betreffende schoonmaker overgenomen. Typisch voor hoe het allemaal blijkbaar gaat bij Dolmans.”
Bizar
FNV-bestuurder Renate Bos laat ons weten dat er inderdaad sprake is/was van de nodige perikelen rondom de overname van het personeel bij de contractwisseling bij O2G2. Zo stelt zij dat het bizar is dat een medewerkster in strijd met de cao een contract voor 1 dag ontving, zodat Dolmans haar twee dagen later andere werktijden en een andere locatie ’konden geven’. Voorts noemt Bos het feit dat sommige medewerkers tot de dag van vandaag nog niet beschikken over de juiste arbeidscontracten.
Intimiderend
Als willekeurig voorbeeld noemt Bos de situatie rondom medewerkster X: “De mevrouw werkt al 25 jaar op de locaties van O2G2. De schooldirecteur gaf aan haar niet meer terug te willen, aangezien deze mevrouw zich intimiderend zou gedragen richting de leraren. Volgens deze directeur waren de leraren zelfs bang voor deze medewerkster. Reden dat Dolmans haar op een andere locatie een baan aanbood. Geheel tegen haar zin.” De betrokken directeur is inmiddels vertrokken en FNV deed navraag bij de leraren, die verklaarden mevrouw X graag weer terug te willen zien op hun locatie. Geen van de leraren herkende zich in het feit dat deze medewerkster ooit intimiderend gedrag vertoonde. Integendeel zelfs, volgens Renate Bos wordt deze mevrouw, met haar 1.50m lengte door de leraren juist als een bescheiden vrouw getypeerd. Mevrouw X is tot dusverre echter niet door Dolmans op haar vertrouwde locatie terug geplaatst. Bos: “Het schoolbestuur van O2G2 geeft niet thuis op dat punt. Bij navraag wordt dat afgedaan met “het gaat allemaal goed, als je problemen hebt ga je maar naar Dolmans”. Als opdrachtgever nemen zij geen enkele verantwoordelijkheid.”
Niet zeuren
Ook de wijze waarop volgens Renate Bos door Dolmans gecommuniceerd wordt met de medewerkers stoort haar: “Sommige medewerkers ontvingen al snel na het in dienst treden een waarschuwingsbrief dat zij hun werkkleding niet droegen. Dit terwijl Dolmans nota bene de werkkleding zelf nog niet aan hen verstrekt had. Of opmerkingen over bijvoorbeeld de aanpassing van een contract met ¾ uur per dag. Dit wordt afgedaan met termen als “je moet niet zeuren, maar het eerst verdienen”. Een dergelijke communicatie is niet van deze tijd! ”
Schuldvraag
Bos benadrukt wel dat in het algemeen bij perikelen rondom de personeelsovername de vraag is wie de grootste schuld heeft: “Wordt dit veroorzaakt door niet kloppende verstrekte informatie door het verlatende schoonmaakbedrijf of door de onwil van het nieuwe schoonmaakbedrijf om (arbeidsongeschikte) medewerkers over te nemen?”
Hoge werkdruk
Bos stelt dat FNV al sedert 2013 regelmatig in contact staat met het schoolbestuur van O2G2 aangezien de werkdruk als te hoog ervaren wordt. Dit heeft tot de nodige acties geleid welke tot gevolg heeft gehad dat er meer geld voor de schoonmaak is uitgetrokken. Maar vragen van de vakbondsleidster over de huidige overnameproblematiek doet het schoolbestuur af met: “Er is in onze ogen niets aan de hand. Ga maar naar Dolmans.”
Wel, dat naar Dolmans gaan hebben wij maar gedaan.
Niet gewenst
Dolmans operationeel directeur Jos van Dijk en commercieel directeur Ronald Boesjes zijn stellig in hun reactie: “Het voornaamste probleem bij de overname van het personeel bij O2G2 kwam voort uit het feit dat sommige medewerkers meer dan 40 weken werkzaam waren op de objecten van O2G2, daar waar scholen gemiddeld maar 40 weken per jaar open zijn. Van één medewerkster is bekend dat deze meer dan 48 uur per week werkzaam was. Volgens de arbeidstijdenwet is dit niet toegestaan. Deze meerdere uren nemen wij niet over. Bovendien speelt het aspect dat scholen contracten hebben met hun toeleveranciers op basis van 40 weken en de over te nemen medewerkers in sommige gevallen 52 weken werkzaam waren bij de verlatende partijen.”
De gesprekspartners ontkennen niet dat op onderdelen het FNV en OSB geconsulteerd zijn om af te stemmen wat de regels zijn in dergelijke situaties. Naar hun mening zijn de meeste personeelsissues vervolgens in goed overleg keurig opgelost. Over de overgeplaatste medewerkster zegt Van Dijk: “Ons werd te verstaan gegeven dat betrokken medewerkster niet langer gewenst was op een bepaalde O2G2 locatie. Wij hebben haar toen op een andere O2G2 locatie geplaatst, zo dicht mogelijk in de buurt van haar vorige locatie. Van de rest zijn we niet op de hoogte. Wij herkennen ons er niet in onzorgvuldig gehandeld te hebben .”
Claim perikelen
De verlatende partijen ICS en Effektief zijn zeer verontwaardigd over een claim die hen door O2G2 is opgelegd wegens onvoldoende achtergelaten kwaliteit. De claims aan herstelkosten bedraagt totaal circa 60.000 euro. De claims zijn opgelegd als gevolg van een door Alpha Adviesbureau uitgevoerde nul-beurtcontrole die circa twee weken later al gevolgd werd door de eindcontrole.
Alpha Adviesbureau is de door O2G2 ingehuurde contractbeheerder. Een termijn van iets meer dan twee weken is wel een heel korte termijn om geconstateerde omissies binnen 56 scholen te herstellen!
Van der Sluijs: “Wij maken al jaren schoon conform het overeengekomen werkprogramma en betwisten de scholen niet schoon te hebben opgeleverd . Onder geen beding gaan we akkoord met deze kosten.” Van der Sluijs geeft aan dat na de gehouden nul –beurtcontrole er corrigerende werkzaamheden hebben plaatsgevonden. De omissies zijn verholpen en dit is als zodanig door hen gerapporteerd (inclusief meegeleverde foto’s als bewijsmateriaal). De verlatende bedrijven waren zeer onaangenaam verrast dat het eindrapport van Alpha Adviesbureau (zonder foto’s als bewijsmateriaal) andersluidend was. Wel werd het eindrapport van Alpha Adviesbureau opvallend genoeg gelijk al voorzien van een specificatie van de te maken herstelkosten per onderdeel.
Curieus
In de voorafgaande jaren voerde Alpha Adviesbureau ook de kwaliteit inspecties van dezelfde scholen van O2G2 uit, waarbij volgens de schoonmaakbedrijven zelden een onvoldoende gescoord werd. Erwin de Jong hierover: “Nog sterker zelfs, vlak voor nulmeting zijn scholen gekeurd. Bijna allemaal goedgekeurd! Waar bijvoorbeeld aangegeven staat dat vloeren netjes in de was staan is dit twee weken later opeens anders?!”
Fake factuur?
ICS directeur Van der Sluijs sprak aanvankelijk over een ingediende fake factuur betreffende herstelkosten, welke Dolmans op verzoek van O2G2 ingediend zou hebben. Dit is een zwaar woord. Hij bedoelt hiermee echter dat er volgens zijn informatie al een factuur door Dolmans verzonden werd vóór de werkzaamheden daadwerkelijk uitgevoerd zijn. Uit eigen onderzoek van ICS en Effektief, alsmede uit schriftelijke verklaringen van de schoonmaakmedewerkers en conciërges blijkt dat er na het vertrek van ICS en Effektief geen corrigerende werkzaamheden hebben plaats gevonden en/of zelfs noodzakelijk zijn. Ook zou Dolmans in een telefoongesprek hebben toegegeven dat de vervuiling reuze mee viel. Van der Sluijs: “Het ten onrechte claimen van herstelkosten is wat ons betreft niet acceptabel en hiermee gedragen O2G2 en Dolmans zich op de rand van het zakelijk toelaatbare.”
Geen spelletjes spelen
Erwin de Jong vult aan: “In december 2016 is er met O2G2 afgesproken dat de “daadwerkelijk” gemaakte kosten door ons vergoed zouden worden. Jos van Dijk van Dolmans heeft in een telefoongesprek, waarbij O2G2 op de speaker meeluisterde, aangegeven inzicht te zullen geven in de extra ingezette uren aangaande de zogenoemde herstelwerkzaamheden. Ik heb na zeker vijf keer aandringen dit overzicht nooit ontvangen. Hierop heb ik Jos van Dijk gebeld en die vertelde toen dat hij de factuur al verstuurd had naar O2G2 en wij geen inzicht meer kregen in de extra uren inzet. Hij kwam met een vaag verhaal dat ze nu de uren door het jaar gingen inzetten?! Dat is natuurlijk volstrekt absurd voor dagelijkse werkzaamheden die zogezegd al hersteld waren en waarvan volgens Dolmans de uren al verloond waren. En je kan natuurlijk niet vier maanden na start van het contract nog herstelwerkzaamheden uitvoeren op dagelijks werk. Ik heb in dit gesprek gezegd dat hij een spel speelt en die hij niet met mij moet spelen.”
Niet met achterstand beginnen
Jos van Dijk (Dolmans) stelt dat hij niet weet hoe het overeengekomen werkprogramma tussen de verlatende schoonmaakbedrijven en O2G2 er inhoudelijk uit ziet. Mogelijk dat een thans geconstateerde/vermeende vervuiling het gevolg is van onvolledige afspraken uit het verleden? Van Dijk: “Hier gaan we niet over en van deze discussie wil ik verre van blijven. Feit is dat het binnen Dolmans gebruikelijk is om bij een contractwisseling de staat van het schoonmaakonderhoud vast te stellen. Wij willen niet met een kwaliteit achterstand van start gaan welke ons in het vervolg van de contractduur parten speelt.” Bij zowel de nul-beurtcontrole als de eindcontrole liet Dolmans zich bijstaan door Van Kruistum Advies. Met name op het onderdeel vloeronderhoud schortte er nogal het een en ander aan. Van Dijk: “Als ik de rapporten van de nul-beurt controle en van de eindcontrole naast elkaar leg kan ik niet constateren dat er na de nul-beurt controle sprake is geweest van een inhaalslag door de verlatende bedrijven.” Van Dijk stelt dat 55 van de 56 scholen een onvoldoende scoorde.
Fasering
Het kan volgens Van Dijk kloppen dat er mogelijk nog geen uitvoering van herstelwerkzaamheden geconstateerd is: “We voeren dit gefaseerd uit in de voorjaarvakantie, zomervakantie en najaarsvakantie. Hierbij prioriteren wij de uitvoering op basis van de mate van achterstand. Het is onmogelijk om bij 55 scholen tegelijk in een vakantieperiode de achterstand weg te werken.”
Van Dijk en Boesjes ontkennen in koor dat er sprake is van een door Dolmans ingestuurde fake factuur. “We kennen het bedrag van de herstelkosten niet eens en houden ons nooit of te nimmer op met het indienen van fake facturen.”
Handen in onschuld
Joyce Dekker, perswoordvoerder van O2G2 wast haar handen in onschuld: “Ten aanzien van het opleverniveau en herstelwerkzaamheden speelt inderdaad een verschil van mening met de vertrekkende partijen. Wij zijn hierover momenteel nog in overleg met de vertrekkende schoonmaakbedrijven en wij vinden het in dit kader niet netjes om de inhoud van dit overleg uitgebreid in de media te bespreken. Ten aanzien van de overname van personeel geldt dat wij ons als opdrachtgever houden aan de voorgeschreven regels en wetten. Daarnaast houden alle partijen zich aan de schoonmaak cao. Dit geldt dus ook voor de overname van personeel door Dolmans. Het door u geschetste beeld herkennen wij dan ook totaal niet. Tot slot is het verhaal van de ‘fake factuur’ ons ook volslagen onbekend”.
Afkeuringen, maar zeker ook goedkeuringen
Uiteraard vroegen wij ook het betrokken adviesbureau om commentaar. Mathieu Lanting, directeur van Alpha Adviesbureau, wil liever niet teveel kwijt over deze kwestie: “Voor mij is het een gesloten boek. Na de door ons uitgevoerde controles heeft O2G2 de regie in handen genomen en zijn we niet meer betrokken. Wel wil ik erover kwijt dat er nuances bestaan in de keuring van dagelijks onderhoud en het periodiek onderhoud. Het geschetste beeld dat er 55 van de 56 scholen afgekeurd zijn, ligt waarschijnlijk iets anders. Exacte getallen weet ik zo niet. Of cijfers en percentages die verder genoemd worden juist zijn, kan ik niet aangeven.
Er zijn gedurende de contractperiode afkeuringen geweest, maar zeker ook goedkeuringen. Hoe de percentages hiervan zijn kan ik evenmin aangeven, die zouden de schoonmaakleveranciers je kunnen aangeven. Of er na de eindcontrole werkzaamheden door Dolmans verricht zijn, kan ik niet beoordelen, aangezien wij uit beeld zijn. Hier wil ik het echter bij laten.”
Effektief gaf ons inzage in vele rapporten met goedkeuringen. Volgens haar eigen administratie werden er van de 100 keuringen in eerste instantie 27 (op onderdelen) afgekeurd, die na het gelijk uitvoeren van herstelwerkzaamheden alsnog allemaal goedgekeurd werden.
Waar rook is, is vuur
In het eindcontrole rapport van de contractbeheerder lezen wij dat zij stelt dat Dolmans de herstelwerkzaamheden uitvoert en de kosten voor de verliezende partijen komen. Gelijktijdig worden de herstelwerkzaamheden door hen van een (stevig) prijskaartje voorzien. Het lijkt ons in dit geval meer een taak van de opdrachtgever om de gevolgen van een dergelijke eindcontrole te duiden. Maar ja, de opdrachtgever O2G2 blinkt niet uit in het nemen van haar verantwoordelijkheden, zo blijkt uit de diverse reacties.
De termijn tussen de uitgevoerde nul- beurt controle en eindbeurt controle is bij 56 scholen wel heel erg kort. Dolmans erkent dit in haar reactie, daar waar zij spreekt over fasering. ICS en Effektief beroepen zich op jarenlange prima controle uitslagen, waarvan de laatste rapportage zelfs dateert van kort voor de nul-beurt controle. Worden er spelletjes gespeeld?
Al met al roept het een beeld op van waar rook is, is vuur. De redactie is benieuwd of een dergelijke problematiek bij meerdere contractwisselingen aan de orde is. Laat het ons weten!