De laatste tijd zijn er verschillende afspraken gemaakt die de cao overstijgen ten faveure van de schoonmaker. Zijn deze boven cao afspraken een zegen voor de schoonmakers of een noodzakelijk kwaad voor de schoonmaakbedrijven?
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
Foto afkomstig uit beeldbank Landal – © Landal GreenParks
Landal betaalt extra reiskostenvergoeding
Afgelopen week werd bekend dat Landal GreenParks, onder druk van de bonden en na afstemming met CSU, ermee heeft ingestemd om de reiskostenregeling voor schoonmakers op haar eigen parken te verhogen. De zogeheten ‘beheerparken’ zijn vooralsnog uitgesloten van deze regeling. De –tijdelijke – regeling geldt voor de periode van 01 juli t/m 31 december 2022 en is bestemd voor de schoonmakers die afhankelijk zijn van eigen vervoer om hun werk te komen. Of dit nu per (brom-)fiets, auto of enig ander vervoermiddel betreft.
In de recent afgesloten cao geldt er een fiscaal vrijgestelde kilometervergoeding van € 0,19 per kilometer in het geval de afstand woon-werkverkeer minimaal 30 kilometer enkele reis bedraagt. Dit wordt in deze boven- cao gemaakte afspraak verlaagd naar minimaal 5 kilometer per enkele reis. De combinatie van arbeidsmarktkrapte in samenhang met de fors gestegen olieprijzen liggen aan deze nieuwe regeling ten grondslag. Daar waar sprake is van vervoer per bedrijfsbusje geldt overigens de afstand woon-werkverkeer tot het opstappunt.
Naast de eerder door Schiphol getroffen maatregel om het uurloon tijdelijk fors te verhogen is dit wederom een afspraak die de cao overstijgt. Zoals we eerder schreven: Veroorzaakt de sneeuwbal een lawine?
CNV: regeling is objectgebonden
Bestuurder Jan Kampherbeek is uitgesproken in zijn mening over de afgesproken regeling met Landal: ”Vooralsnog is deze nieuwe reiskostenregeling met name bedoeld voor locaties die afgelegen liggen. Ik vlak zeker niet uit dat op korte termijn bijvoorbeeld defensieterreinen, objecten op de Maasvlakte etc. dit voorbeeld zullen volgen. Binnen het recreatiesegment hebben wij vijf bedrijven aangeschreven, waarvan we nu met drie organisaties in gesprek zijn. Twee anderen hebben nog niet gereageerd.”
Uit het persbericht van CNV Vakmensen konden we niet opmaken in hoeverre er te spreken valt van een gezamenlijk succes met FNV Schoonmaak. Kampherbeek: “Dit is wel degelijk het geval. Met name bij Hof van Saksen heeft FNV Schoonmaak zich nadrukkelijk geprofileerd.”
Het lijkt ons dat als er weinig aan de situatie op de arbeidsmarkt verandert c.q. er geen sprake is van een forse verlaging brandstofprijzen de regeling niet opeens per 31 december 2022 afgelopen kan zijn? Kampherbeek: “In november aanstaande gaan we samen met betrokken partijen het een en ander evalueren. Het mag duidelijk zijn dat het uitgangspunt zal zijn dat alsdan blijkt dat de praktijk situatie nog steeds zover afwijkt ten opzichte van het moment dat we de nieuwe cao zijn overeengekomen deze extra regeling gehandhaafd dient te blijven.”
Er wordt nog nader onderzoek gedaan aangaande de mogelijkheden indien de schoonmakers besluiten te gaan carpoolen. Immers dan geldt de vergoeding alleen voor de eigenaar van de auto en niet voor de meerijders. CNV Vakmensen gaat onderzoeken/overleggen in hoeverre er dan afgeweken kan worden van de fiscaal toegestane kilometervergoeding ad € 0,19, dan wel of het mogelijk is er een extra fiscaal belaste vergoeding aan toe te voegen. Kampherbeek: “Wij juichen uit milieu overwegingen het carpoolen toe, maar het moet echter ook voor de eigenaar van het voertuig interessant blijven!”
CSU: kosten volledig voor Landal
Uiteraard waren wij er nieuwsgierig naar wie de extra kosten van deze regeling voor haar rekening neemt. CSU, Landal of gezamenlijk?
De woordvoerder van CSU is hier transparant over: “Landal draagt de kosten van deze tijdelijke regeling volledig, CSU dus niet. De regeling is op klantniveau en objectgebonden en onder voorwaarden. De klant betaalt en wij als CSU staan daarachter en faciliteren met overzichten per park van de desbetreffende medewerkers (geen flexkrachten) en hun woon-werk kilometers.”
CSU zegt verheugd te zijn dat opdrachtgevers bereid zijn om een reiskostenvergoeding te treffen die boven de cao is: “Gezien de problematiek op de arbeidsmarkt die ertoe leidt dat het werven van medewerkers steeds lastiger wordt én daarmee ook de cirkel waarbinnen medewerkers gevonden kunnen worden. De reisafstand wordt derhalve steeds groter, tegen fors hogere brandstofkosten.”
Maar is het een zegen of noodzakelijk kwaad? De CSU woordvoerder: ”Dit is goed voor onze medewerkers en draagt bij aan continuïteit van de dienstverlening in deze overspannen arbeidsmarkt. Het is vooral relevant waar reisafstanden langer zijn, zoals vaak bij vakantieparken gezien hun ligging.”
Kortom, een zegen voor de schoonmakers. Voor een sneeuwbal effect is CSU niet echt bevreesd: “Een dergelijke regeling als Landal nu heeft getroffen bovenop de cao ligt voor heel veel objecten niet voor de hand in verband met de al korte afstand woon-werk.”
FNV Schoonmaak: sneeuwbaleffect
FNV Bestuurder Renate Bos-Van der Cruisen benadrukt de samenwerking met CNV Vakmensen over de wijze waarop de regeling tot stand is gekomen: “FNV kaderleden zijn hier erg actief bij betrokken geweest. Met name op Hof van Saksen, waar verscheidene keren flink actie gevoerd is onder aanvoering van leden van het FNV Schoonmakersparlement en andere FNV kaderleden. We werken daarbij samen met CNV.”
Qua inhoudelijke finesses over de regeling verwijst de FNV Schoonmaakbestuurder naar haar CNV collega Jan Kampherbeek. Zij benadrukt het eens te zijn dat er sprake is van een sneeuwbaleffect.
Schoonmakend Nederland: begrijpelijke keuze
Daar waar Schoonmakend Nederland in de situatie van de tijdelijke loonstijging van de schoonmakers op Schiphol waarschuwde voor het risico op marktverstoring als gevolg van boven cao afspraken toont zij zich nu wat begrip in haar reactie.
“Dit is een afspraak tussen de vakbonden en opdrachtgever Landal om schoonmaakmedewerkers die ver van huis schoonmaken, zoals op afgelegen vakantieparken, tegemoet te komen met hogere reiskostenvergoeding. Opdrachtgevers zijn vrij om deze afspraak buiten de cao om te maken. In deze dure tijden voor deze groep schoonmaakmedewerkers een begrijpelijke keuze van de opdrachtgever.”
Verkapte huurkosten
Het is in nagenoeg bij alle recreatiewoningen verhuurders gebruikelijk dat er voor een eindschoonmaak kosten ingerekend zijn dan wel extra in rekening gebracht worden. Kosten die meestal niet daadwerkelijk één op één besteed worden aan de schoonmaak. Hierin zit dus financiële ruimte…
Het is niet ondenkbeeldig dat andere schoonmaakbedrijven binnen hetzelfde segment zich gepasseerd voelen door de eenzijdige afspraak tussen Landal en CSU. Het stelt hen min of meer voor een voldongen feit om de overstap van hun medewerkers naar CSU te voorkomen. Zeker als andere parken niet bereid zijn de extra kosten op zich te nemen. Over een sneeuwbaleffect gesproken!
We zijn ook benieuwd wat Roompot nu doet als zijnde de overnamekandidaat van Landal..