Nagenoeg lege trein stations en lege luchthavens tijdens de Covid-19 periode. Een doembeeld, ook voor de schoonmaakbedrijven werkzaam in reizigersomgevingen. Gelukkig is dit beeld verleden tijd en wordt er weer volop gereisd. Maar wat maakt schoonmaak in reizigersomgevingen nou zo bijzonder? En welke innovaties spelen er binnen dit segment? We vroegen dit aan Michel Lammerts, Segmentdirecteur Asito Mobiliteit.
Tekst: Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
Op de foto: Michael ter Harmsel & Michel Lammerts
Asito Mobiliteit is weer opgekrabbeld na een hectische Covid-19 periode. Zekerheden zijn niet meer vanzelfsprekend, maar het glas is altijd half vol gebleven volgens Segmentdirecteur Michel Lammerts (58) en Objectleider Michael ter Harmsel (26). Het segment bruist van de energie en durft het voortouw te nemen bij innovatieve ontwikkelingen. Denken en handelen in kansen en vooral constant onderling de verbinding blijven zoeken is het credo.
Focus aanbrengen
Dat Asito niet bij de pakken neer is gaan zitten tijdens de coronaperiode blijkt wel uit haar plannen. Afgelopen januari is Asito van een regionaal ingerichte organisatie naar een segmentorganisatie gegaan. Ze kent nu acht segmenten, waar Asito Mobiliteit er één van is. Lammerts: “Doordat we van een regionaal ingerichte organisatie naar een segmentorganisatie zijn gegaan, kunnen we focus aanbrengen en beter inspelen op uitdagingen die bij onze klanten liggen. Wij geven hier vanuit het segment invulling aan door in deze dynamische wereld voorspellend en flexibel te zijn, het creëren van een veilige omgeving voor reizigers en medewerkers en te werken vanuit volwassen partnership samen met onze klanten en ketenpartners. Daarmee zorgen wij samen voor een duurzame, schone reizigersomgeving en positieve reizigersbeleving.”
Stukje voorgeschiedenis
Asito besloot zo’n twintig jaar geleden het segment Mobiliteit binnen haar onderneming uit te breiden met de schoonmaak op o.a. luchthaven Schiphol en van vliegtuigen. Om haar kennis binnen dit specifieke segment een boost te geven nam zij toentertijd het bedrijf Aviation Multi Services & Cleaning over van de toenmalige eigenaar Michel Lammerts, nu Segmentdirecteur Asito Mobiliteit. Een goede zet, zo blijkt het. Lammerts: “Vanaf het eerste moment voelde dit goed. We kwamen zeg maar van het ene familiebedrijf in het andere familiebedrijf. De menselijke factor staat hoog in het vaandel en er is altijd ruimte voor entrepeneurship. Ik ben er oprecht al jarenlang trots op deel uit te maken van Asito.”
Volwassen partnerships
Asito Mobiliteit is er voor opdrachtgevers met vervoersmiddelen en/of reis-verblijfslocaties waar reizigers gebruik van maken. Schoonmaak binnen het segment heeft een grote verscheidenheid aan klanten, locaties en activiteiten. Het betreft het schoonmaken van vliegtuigen, (business)lounges tot perrons/haltes bij klanten als Schiphol, KLM, NS en HTM. Lammerts: “We werken vanuit volwassen partnerships samen met onze klanten en ketenpartners. Het was dan ook hartverwarmend hoe bijvoorbeeld onze klanten KLM, ProRail en Luchthaven Schiphol samen met ons meedachten om de gevolgen tijdens Covid-19 voor het personeel zoveel als mogelijk te beperken. Kwaliteit boven kwantiteit was én is het uitgangspunt.”
Asito Mobiliteit is meer dan schoonmaak
Maar wat het werk binnen het segment extra aantrekkelijk maakt zijn de goede arbeidsvoorwaarden en het feit dat het niet alleen bij schoonmaken blijft. Lammerts: “De loyaliteit en flexibiliteit bij onze medewerkers is hoog. Het werken op onregelmatige tijden betekent een bovengemiddeld loon door de diverse toeslagen die wij kennen. Bovendien werkt het merendeel van onze medewerkers op fulltime basis, wat vrij uniek is in de schoonmaakbranche.” Michael Ter Harmsel, één van de vele objectleiders van Asito Mobiliteit, vult Lammerts aan: “Samen met mijn team ben ik verantwoordelijk voor circa 70 NS-stations. We hebben een sterke signaleringsfunctie voor het ontdekken van verstoringen, het signaleren op het gebied van veiligheid, onveilige situaties en technische zaken en dit communiceren met de klant. Daar waar wij een verstoring van een klein technisch mankement zelf kunnen verhelpen, doen we dit ook gelijk. Een win-win situatie. Leuk voor de medewerker om dit zelf te kunnen en mogen oplossen en prettig voor de klant en de reizigers.”
Bij vliegtuigschoonmaak gaat de diversiteit qua activiteiten zelfs nog verder. Ook hier is sprake van een signaleringsfunctie, klein technisch onderhoud maar bovendien het op tijd aanleveren en distribueren van alle boardsupplies (flight safety card, kussentje, etc.) in het vliegtuig. Lammerts: “Weet je dat wij als schoonmaakbedrijf de meest kritische schakel zijn in het omkeerproces? Vliegtuigschoonmaak is echt het bedrijven van topsport.”
Lammerts en Ter Harmsel noemen als de sleutel van het succes dat je je als schoonmaakpartner vooral moet verdiepen in hetgeen van zowel de klant als de medewerker. Van beiden valt immers te leren.
Sociale veiligheid
De services die de Asito Mobiliteit medewerkers verlenen gaat inmiddels zelfs een stap verder. Met regelmaat worden zij door de reizigers om assistentie gevraagd voor wat betreft: hoe koop ik een kaartje via het automaat, hoe kom ik door het poortje, hulp aan oudere en/of hulpbehoevende reizigers etc. Lammerts: “We zien deze trend in toenemende mate. Het is toch geweldig dat wij op deze wijze ons steentje aan een optimale beleving van de reizigers kunnen bijdragen! We creëren hiermee sociale veiligheid op de stations. Een belangrijke pijler binnen ons segment. Dankzij diverse trainingen durven onze schoonmaakmedewerkers met flair de reizigers tegemoet te treden.”
Cultuurprogramma BLINK
Om de schoonmaakmedewerkers maximaal te ondersteunen in hun veel omvattende rol zet Asito Mobiliteit stevig in op opleidingen voor haar medewerkers. Iedere nieuwe medewerker doorloopt de basiscursus schoonmaak en er is daarnaast sprake van maatwerk per klant. Schiphol betreft namelijk andere schoonmaak dan schoonmaak op NS-stations. Ter Harmsel: ”We hebben in samenwerking met NS het interne cultuurprogramma BLINK in het leven geroepen. BLINK is de afkorting van meerdere thema’s. De B is van bewust veilig en duurzaamheid werken. De L is van Lol. De I is van Impact. De N staat voor Nieuwsgierig: willen leren van elkaar, ontwikkelen en innoveren. De K is van Kleurrijk: de medewerkers binnen Asito Mobiliteit zijn erg divers en kennen veel verschillende culturen. Ieder thema wordt apart uitgelicht en geeft richting voor onze medewerkers. Het is onze identiteit waarbij het accent, naast het bieden van handvaten qua hospitality attitude, gelegd wordt op lol hebben in hetgeen je doet. We willen met Asito Mobiliteit uitblinken in wat we doen, voor onszelf en voor de klant.”
Duurzame inzetbaarheid
Om onderscheidend te blijven binnen dit marksegment durft Asito Mobiliteit haar nek uit te steken daar waar het innovaties betreft. Op het menselijke vlak is dit vooral gericht op de duurzame inzetbaarheid van haar medewerkers. Lammerts: “Uit de grond van mijn hart meen ik het als ik zeg dat we er al het mogelijke aan doen om onze medewerkers op een plezierige manier naar hun pensioengerechtigde leeftijd te kunnen brengen.” De focus ligt vooral op wat medewerkers (nog) wel kunnen doen. Met andere woorden, de zwaarte van de taak aanpassen aan de fysieke/geestelijke mogelijkheden van de medewerker. Hierbij wordt samen met de desbetreffende medewerker gekeken naar zowel interne als externe mogelijkheden. Klanten spelen hierin eveneens een belangrijke rol. De servicetaken binnen het portfolio bieden hiertoe immers volop mogelijkheden.
Productinnovatie voor perrons
Het schoonmaken van de vloeren van perrons inclusief het verwijderen van kauwgum is een proces wat veel water vergt en bovendien verzakkingen van wat oudere vloeren tot gevolg heeft. Asito Mobiliteit heeft samen met haar partner Quality Service Group (QSG) geïnvesteerd in het prototype van een machine die op stoom werkt. Dit prototype is door hen doorontwikkeld, met name waar het de borstels en de sensoren betreft. De inzet van deze doorontwikkelde machine, met de illustere naam Gladiator, heeft geleid dat 220.000 m2 perronvloeren gereinigd kunnen worden via de stoomtechniek. Dit leidde tot een besparing van 1,1 miljoen liter water. De kostprijs van de inzet van Gladiator ligt hoger dan de traditionele hogedruk reiniging. Lammerts: “De hogere productienorm, minder waterkosten en het merendeels voorkomen van de kosten die het herstellen van verzakkingen met zich meebrengt, maakt het zelfs voordeliger. En dan heb ik niet eens over het milieuaspect.”
Schoonmaak zonder chemicaliën
Binnen Asito staat duurzaamheid hoog in het vaandel. Lammerts: “Bij Asito werken we iedere dag aan een betere leefomgeving. We zijn daarom altijd op zoek naar innovatieve en vooral duurzame schoonmaakoplossingen. Zo kwamen we in contact met de Consensus Groep. Zij bieden de EnozoPro flacon aan. Het EnozoPro flacon zet koud kraanwater in combinatie met zuurstof en elektrische lading om in veilig en effectief ozonwater. Dit ozonwater dient als reinigings- en ontsmettingsmiddel dat zelfs sterker werkt dan bleekwater en waterstofperoxide. Met dit flacon kun je dus schoonmaken zonder chemicaliën. Daarnaast kan één flacon meer dan 5000 keer worden nagevuld, waardoor we veel minder plastic afval produceren. Goed voor de mens en voor het milieu.” Na grondig geïnformeerd te zijn en pilots op verschillende NS-stations te draaien, besloot Asito Mobiliteit in dit product te investeren samen met NS.
Ter Harmsel: “Het introduceren van EnozoPro is geen kwestie van: geef iemand een nieuwe flacon in de hand en zeg dat ze in het vervolg hiermee moeten schoonmaken. Dan gaat het waarschijnlijk niet goed geaccepteerd worden door de operatie. Mensen zijn namelijk vertrouwd met de gangbare producten en schoonmaakhandelingen. Iets anders wordt min of meer gelijk met enig wantrouwen bekeken.” Ter Harmsel koos ervoor om de flacon per medewerker te introduceren. Om de werking goed aan hen uit te leggen en om samen met de medewerker het resultaat te beoordelen. Dit leidde al snel tot positieve reacties onder de schoonmaakmedewerkers. Ter Harmsel: “Onze schoonmakers lopen er (figuurlijk) mee weg. Streeploze rvs-oppervlakken, streeploos glas, geen verschillende doekjes meer hoeven te gebruiken, niet langer doekjes uitwringen, geen gebruik van diverse chemische schoonmaakmiddelen. Dit alles is een feestje.” Wat bovendien aan de feestvreugde bijdraagt is dat de gemeten kwaliteit van schoonmaak hoger scoorde dan voorheen en de waardering voor het product vanuit een enquête onder de testgebruikers zelfs een 8+ scoorde.
Samen met Consensus wordt momenteel onderzocht in hoeverre een houder om de flacon mee te dragen een optie is.
Forse besparing
Lammerts telt dat de kosten van de flacon zichzelf terugbetaalt, enerzijds door het behalen van een hogere productienorm en anderzijds door geen kosten te maken aangaande allerlei andere middelen en materialen. Ook het milieuaspect is minstens zo belangrijk: “Een forse besparing op 3500 flacons per jaar, 4.000 liter chemie en geen gebruik meer van chemicaliën. Bovendien draagt het bij aan het voorkomen van lichamelijke arm-, en polsklachten. Het is geen zware fles en het werkt beter dan de plastic spuitflacons. Ook onze schoonmakers ervaren dit als zeer prettig.” Binnenkort volgt er een pilot van de inzet van EnozoPro op de Luchthaven Schiphol. Ook ziet Lammerts mogelijkheden om de EnozoPro te gaan gebruiken tijdens de schoonmaak in vliegtuigcabines.
Passie
Als een rode draad noemen de gesprekspartners dat het succes binnen Asito Mobiliteit behaald wordt door aspecten als: echte aandacht voor de medewerker, datagericht werken, volwassen partnerschap, durven en kunnen ondernemen, verdiepen in klantwensen en bovenal de passie voor het segment.
