Het werd recentelijk door Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karin van Gennip met de nodige aplomb aangekondigd dat statushouders sneller kunnen toetreden tot de arbeidsmarkt. Ofwel het mogelijk te maken dat vluchtelingen met een tijdelijke verblijfsvergunning sneller aan het werk kunnen dan nu het geval is. Onze minister neemt dit startbanen. Vooralsnog is er al met al een sprake van een koude start. Veel is nog onduidelijk.
Volop kansen voor de schoonmaaksector om via deze weg meerdere belangen te dienen. Namelijk om statushouders aan een leuke baan te helpen en zodoende een bijdrage te leveren aan het versneld machtig worden van de Nederlandse taal & cultuur. Dit is samenhang met het (deels) oplossen van de huidige schaarste aan schoonmaakpersoneel. Maar de branche zal nog geduld moeten betrachten zo blijkt het.
Grote woorden
De minister gebruikt grote woorden: gemeenten gaan gelijk aan de slag gaan met startbanen voor statushouders en asielzoekerscentra gaan via zogeheten ‘meedoenbalies’ statushouders koppelen aan potentiële werkgevers. Haar plan is met een groot aantal maatschappelijke organisatie, uitzenders en gemeenten tot stand gebracht zo laat Van Gennip weten. Ook onderzoekt het kabinet of ‘kansrijke’ asielzoekers eerder met betaald werk kunnen starten. In haar brief aan de Kamer d.d.09.03.23 laat de minister weten dat de komende periode in het teken staat van uitvoering van haar plan. “Bij het opstellen van dit plan worden statushouders betrokken,” zo laat zij weten.
Vanuit het azc aan de slag
In het asielzoekerscentrum wordt gekeken over welke talenten, opleidingen en werkervaring de statushouders beschikken. Op basis hiervan worden ze dan gekoppeld aan potentiële werkgevers. Er zijn momenteel op zo’n veertig azc-locaties dergelijke meedoenbalies actief, voornamelijk nog om bewoners van allerlei informatie te voorzien. De activiteit om statushouders aan een baan koppelen wordt hier aan toegevoegd.
Onvoldoende (on-)duidelijkheid
Uit navraag bij het ministerie van SZW wordt duidelijk dat er nog het nodige onduidelijk is. Zo laat de woordvoerder weten dat de gesprekken met gemeenten over de startbanen nog lopen. Nog niet duidelijk is hoe de startbanen precies worden ingevuld en aan welke criteria een startbaan dient te voldoen. Wel is duidelijk dat de bedoeling van startbanen is dat statushouders die vanuit azc verhuizen naar een gemeente gelijk een betaalde baan aangeboden krijgen en het Nederlands leren hierbij hand in hand dient te gaan. Hoe dit uitgewerkt wordt is vervolgens nog onduidelijk, via een pilot dienen lessen geleerd te worden alvorens het concept verder uitgerold kan worden naar andere gemeenten.
Geen versnelde verblijfsvergunning
Om in aanmerking te komen voor een startbaan is overigens geen sprake van een versnelde wijze voor het verstrekken van een verblijfsvergunning. De procedure voor het aanvragen en verkrijgen van een verblijfsvergunning is namelijk niet veranderd. Dit draagt al met al ook niet bij aan snelheid van handelen.
Voortgang meedoenbalies
De woordvoerder SZW laat ons weten dat er inmiddels de eerste stappen gezet zijn voor wat betreft het koppelen van een baan aan potentiële werkgevers: “COA, Randstad, de gemeente Almere en het ministerie van SZW zijn gestart met een pilot betaald werk vanuit de ‘meedoenbalie’ in de asielopvang Almere. Het doel is om in samenwerking met gemeente en werkgevers meer bewoners richting betaald werk te begeleiden. 45 bewoners van het AZC Almere, die mogen werken doen inmiddels mee aan de pilot en hebben een intake gehad, 10 van hen zijn voorgesteld aan een werkgever, 5 daarvan zitten inmiddels in een sollicitatieprocedure.“
Werkgevers, al dan niet in de schoonmaaksector, in deze regio kunnen zich melden bij Randstad, maar als we zo de eerste resultaten lezen dan moeten zij dit vooralsnog niet met te hoge verwachtingen doen.
Tekst: Henk Cornelisse