‘Er is veel werk in de schoonmaak te vinden. Schoonmaakbedrijven hebben het druk en de vraag naar personeel is erg groot. Maar het aantal schoonmakers is tussen 2019 en 2022 juist met 10% gedaald.’ Dat stelt het UWV in haar analyse van de arbeidsontwikkeling in de schoonmaakbranche.
Door coronacrisis minder schoonmakers
De daling van het aantal schoonmakers vond plaats tijdens de coronacrisis. Door de (tijdelijke) sluiting van scholen, winkels, horeca en recreatievoorzieningen was er tijdelijk minder werk. Ook werken in de schoonmaak veel arbeidsmigranten. Door de coronacrisis konden zij minder makkelijk naar Nederland komen om te werken.
Personeelstekort remt schoonmaak
Schoonmaakbedrijven hebben het druk en daardoor veel nieuw personeel nodig. In het derde kwartaal van 2022 waren er ruim 15.600 openstaande vacatures voor schoonmakers. Dit aantal ligt veel hoger dan in de jaren ervoor. Er is alleen niet genoeg aanbod op de arbeidsmarkt. Hierdoor is het voor veel bedrijven moeilijk om aan nieuwe schoonmakers te komen. Net als veel andere bedrijven ervaren ook de meeste schoonbedrijven een tekort aan personeel.
Grote vervangingsvraag naar schoonmakers
Een probleem binnen de sector is dat de beroepsgroep sterk aan het vergrijzen is. Inmiddels is 1 op de 3 schoonmakers 55 jaar of ouder. Dat is een groep die binnen afzienbare tijd de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Daarnaast is er altijd veel instroom nodig omdat een deel van de schoonmakers in een bijbaan werkt en ook weer relatief snel uitstroomt. Hiermee is deze sector kwetsbaar.
Meer uren werken de oplossing?
Meer dan 8 op de 10 schoonmakers werkt in deeltijd. Meer dan een kwart werkt zelfs minder dan 12 uur in de week. Het lijkt dan voor de hand te liggen dat schoonmakers meer uren gaan werken om het tekort op te lossen. Dit blijkt in de praktijk lastig. Veel opdrachtgevers bieden voor een paar uur per dag werk. Ook werken schoonmakers vaak bewust in een bijbaan of hebben naast het schoonmaakwerk ook ander werk.
Instromen en doorstromen van schoonmakers
Een oplossing voor het tekort zou kunnen zijn om mensen te wijzen op doorgroeimogelijkheden. Een belangrijk kenmerk van de sector schoonmaak is dat mensen zonder werkervaring of voorkennis aan de slag kunnen gaan. Maar binnen de schoonmaak kunnen mensen zich ontwikkelen in bijvoorbeeld een meer gespecialiseerde schoonmaakfunctie of als leidinggevende. Daarnaast zijn er verschillende doorstroommogelijkheden naar andere beroepen. Schoonmakers stappen over naar diverse beroepsrichtingen als de zorg, transport en logistiek en horeca. Ook stappen zij relatief vaak over naar andere beroepen als beveiliger, hovenier of facilitair manager.
Dagschoonmaak
Met de opkomst van de dagschoonmaak zijn steeds meer schoonmakers overdag aan het werk (tijdens kantooruren) in plaats van in de avond of nacht. Deze ontwikkeling betekent:
- Mogelijk aantrekkelijkere werktijden;
- Meer zichtbaarheid voor anderen;
- Meer in contact komen met de klant;
- Een verbreding van het takenpakket: op kantoor kunnen ook andere facilitaire werkzaamheden gedaan worden.
Met de komst van datagestuurd werken kunnen schoonmaakprogramma’s opgesteld worden op basis van digitale gegevens over het gebruik van een ruimte. Ongebruikte ruimtes kunnen bijvoorbeeld worden overgeslagen. Zo kan er gerichter worden schoongemaakt en tijd worden bespaard.
Bron: Schoonmakend Nederland / UWV
