Carea, op zijn Engels, staat voor Care for your area. Oftewel: Zorg voor je omgeving. Niet vaak kwam ik bij een bedrijf over de vloer waarbij de bedrijfsnaam volledig overeenkomt met de kernwaarden, visie en de dagelijkse praktijk van de onderneming. Inmiddels bestaat het bedrijf, onder bezielende leiding van Frank en Karin Kühlkamp 12,5 jaar. Reden genoeg voor een nadere kennismaking met het ondernemersstel waarbij de Oost-Nederlandse nuchterheid -misschien wel onbewust- centraal staat.
Dat het gezellig is op kantoor in Warnsveld, nabij Zutphen, blijkt reeds op het moment van betreden. Direct wordt taart aangeboden, vliegt er een bos bloemen over tafel en wordt er gestart met een kop koffie. (C)areamanager Noreen van Brummen is jarig en dat wordt gevierd. Directeur Frank Kühlkamp: “Dat doen we overigens voor alle honderd collega’s bij Carea. Een bosje bloemen als je jarig bent, dat hoort er gewoon bij. Toen ik vroeger nog bij VSP Schoonmaak werkte, was dat veel te duur. Maar sinds wij het zelf voor het zeggen hebben, is dit standaard. Net als bij het doorkomen van de proeftijd.”
Persoonlijk en betrokken
Het bosje bloemen is één van de kleine dingen die het ondernemerspaar doet om een persoonlijke band te onderhouden met alle collega’s binnen het bedrijf. Dat zijn er nagenoeg honderd in totaal, waarvan ongeveer tachtig met een vast contract. Karin Kühlkamp: “Na drie tijdelijke contracten krijg je bij ons bijna altijd een vast contract. Zonder gedoe. En in deze arbeidsmarktkrapte is het zelfs zo dat we soms nog eerder een vast contract aanbieden. Immers weet je na twee contracten wel vrij aardig of iemand een blijvertje is. En bovendien blijft het leuk om mensen te verrassen.” Frank Kühlkamp vult aan: “Ze is er soms eerder mee dan de medewerkers, dat is prachtig! Staat er al een bos bloemen klaar zonder dat men direct weet waarvoor het is. Het binden en boeien van personeel is zo ontzettend belangrijk. Het is één van de redenen waardoor wij in ruim twaalf jaar tijd gegroeid zijn tot het bedrijf van nu. We hebben een zeer trouwe medewerkerskring en klantenkring.”
De woorden trouw, vertrouwen en waardering lopen als een rode draad door het gesprek. Bepaalde woorden worden -opvallend genoeg- niet veel gebruikt. Zoals het woord ‘medewerkers’. Frank Kühlkamp: “Ja, dat klopt. Daar praten we eigenlijk niet over. Iedereen levert een bijdrage aan een optimaal bedrijfsresultaat. Ongeacht in welke functie iemand actief is. Daarom spreken we altijd over collega’s.”
Geld op de juiste plek
Om tot een optimaal bedrijfsresultaat te komen, zijn de juiste handvatten van belang. Dat varieert van (mentale) ondersteuning, tot het bieden van de juiste middelen en materialen. “Iedereen doet het natuurlijk op zijn eigen manier. Onze manier is dat we het geld herinvesteren in het bedrijf. Heeft een glazenwasser een puntladder nodig om het werk makkelijker te maken? Dan bestellen we die en doen we daar niet moeilijk over. Het zorgt ervoor dat onze collega’s blij zijn en dat het primaire proces zo optimaal als mogelijk kan plaatsvinden. Je wilt toch geen gedoe over een extra stofzuiger of werkwagen? Ook dit soort uitgaven draagt bij aan het werkgeluk. En daar geven we ons geld nou eenmaal liever aan uit dan bijvoorbeeld aan de lokale voetbalclub als we moeten kiezen”, aldus Frank Kühlkamp die tot deze visie is gekomen dankzij jarenlange ervaring in de schoonmaaksector.
Al doende leert men
Kühlkamp begon zijn schoonmaakcarrière in Hengelo bij Akzo Nobel. Hij studeerde nog mbo civiele dienst in Hengelo en kwam er via een stage terecht. “Ik kwam, met mijn 17 jaar, in zo’n enorm dynamische wereld terecht. Ik wist toen eigenlijk direct dat ik het schoonmaakvak in wilde. In tegenstelling tot mijn vader die vooral bleef herhalen om door te leren.” De hbo-studie is er toch gekomen. Kühlkamp studeerde af in Wageningen aan de opleiding toegepaste huishoudwetenschappen en kwam daarna terecht bij CSU IJmond B.V.. Uiteindelijk belandde hij bij Verenigde Schoonmaakbedrijven Petersen. Dat werd VSP Schoonmaak en dat is in 2003 door Facilicom overgenomen.
Kühlkamp: “Na die overname heb ik een hoop geleerd. Bij Facilicom leerde ik boekhouden, op de centjes letten en het runnen en organiseren van een bedrijf. Omdat ik steeds minder mijn ei kwijt kon binnen de grote organisatie ben ik in goed overleg voor mezelf begonnen. Eerst als onderaannemer voor VSP Schoonmaak en Ditshuizen, wat mij een vliegende start bezorgde. Na een aantal jaar gingen we netjes uit elkaar en in 2012 is Karin mede-eigenaar van de organisatie geworden en zijn we als VOF verdergegaan. In de jaren 2015-2021 groeide de organisatie en heeft een medevennoot de organisatie helpen versterken. Vanwege gezondheidsklachten is in december 2021 na goed overleg de gezamenlijke keuze gemaakt te vertrekken bij Carea. Wij, Karin en ik, vormen vanaf nu weer de directie zoals dat ook tot 2015 het geval was.”
Carea altijd op zoek naar de juiste match
Bij Carea facilitaire dienstverlening wordt heel bewust gekozen voor een klantenportefeuille die past bij de organisatie. Daarbij komt het soms ook voor dat er nee wordt gezegd tegen een potentiële opdrachtgever. Zo vertelt Kühlkamp over een salesgesprek waarbij hij halverwege het gesprek aangaf niet meer verder te willen praten. En waarom? “Het voelde niet goed. Ik zou er niet gelukkig van worden en onze collega’s al helemaal niet. Nou, dan zoek je verder naar een opdrachtgever die wel past bij wat we doen.”
Eén van die opdrachtgevers is Apenheul in Apeldoorn. Sinds de oprichting van het schoonmaakbedrijf is het dierenpark al klant. In september wordt met alle medewerkers het 12,5-jarig jubileum daar gevierd. “Wat ik daar wel bijzonder aan vind is dat er nog een collega bij ons werkt die ook van het eerste uur is. Ze is inmiddels al met pensioen, maar werkt nog steeds een paar uur voor ons. We zijn natuurlijk enorm blij met zulke trouwe collega’s”, aldus Karin Kühlkamp lachend.
De directie neemt veel beslissingen op basis van gevoel en een wederzijdse klik. Daarbij staan ze altijd voor hun mensen. “We hebben wel meegemaakt dat er bij een opdrachtgever iets kwijt was en dat er als eerste naar de schoonmaker werd gewezen. Totdat het tegendeel bewezen is, heeft onze collega niets gedaan. Uiteindelijk bleek dat wat kwijt was, nog gewoon thuis te liggen. Dat wederzijdse respect tussen ons en de werkvloer is ontzettend belangrijk. We geven ook altijd mee dat we te gast zijn in een pand en daar horen bepaalde regels bij”, vertelt Frank Kühlkamp. “Onze collega’s realiseren zich ook dat zij het visitekaartje zijn van onze organisatie. Dus de werkwagen is netjes, ze dragen een Carea-shirtje, dragen geen oortjes en hebben tijdens het werk geen telefoon aan het oor.”
“Wij zoeken ook heel bewust naar opdrachtgevers die onze mensen als hun collega’s zien. Veel van onze mensen krijgen dan ook kerstpakketten van onze klanten of worden uitgenodigd bij een uitje. Wij proberen daarin een actieve rol te spelen door hen ook te enthousiasmeren.” Karin Kühlkamp: “Met de Dag van de Schoonmaker hebben we bijvoorbeeld alle relaties een mail gestuurd met een kaart inclusief een verzoek om deze te printen en daarop een boodschap achter te laten voor onze collega’s. Daar is enorm veel gehoor aan gegeven. Er waren zelfs opdrachtgevers die een persoonlijke attentie aan de schoonmakers hebben gegeven. Dat is toch fantastisch!”
Acquisitie Carea over een andere boeg
Het werven van nieuwe klanten gaat op een ‘ouderwetse’ manier in een nieuw jasje. Carea facilitaire dienstverlening groeit autonoom via mond-tot-mondreclame. Echter heeft het bedrijf ook een troef achter de hand. “Onze oude schoonmakersbus”, grapt Frank Kühlkamp. Deze bus staat in het magazijn en is een zeer nette gerestaureerde Volkswagen T2 die af en toe door de dames Karin Kühlkamp, marketing- en communicatiemedewerker Mirjam Jansen en hoofd verkoop Suzanne Heijns wordt ingezet om een spetterende indruk te maken bij potentiële opdrachtgevers. Jansen: “Dat is echt superleuk! Goodiebags mee, een beetje gek doen met een plumeau en zo een ingang creëren voor onze commerciële collega. En zeg nou zelf, wie wil niet verrast worden op kantoor door drie dames die aan het commerciële gesprek een andere draai geven!”
Ook is het wel eens voorgekomen dat het verkeerd is geïnterpreteerd. Jansen: “Had de facilitair verantwoordelijke diezelfde ochtend nog extra schoonmaak ingehuurd bij het dienstdoende schoonmaakbedrijf. Kwamen wij aan, dus hij dacht dat wij de extra schoonmaakploeg waren terwijl we er natuurlijk gewoon waren voor acquisitie. We hebben er allemaal om kunnen lachen.”
Toegevoegde waarde
Volgens Frank Kühlkamp gaat het uiteindelijk allemaal om toegevoegde waarde. Het schoonmaakbedrijf levert daarom bijvoorbeeld geen offerte als een potentiële klant alleen om een prijsvergelijking vraagt. “Nee is ook gewoon een antwoord. Als we ja zeggen, dan willen we dat het goed gebeurt. Kwaliteit is immers belangrijker. Eén van de belangrijkste leuzen die ik ooit hebt onthouden is: Lang nadat men de prijs is vergeten, onthoudt men de kwaliteit. Uiteindelijk gaat het om het verschil maken. Dan moet je denken aan schoonmaakkwaliteit, beschikking over de juiste middelen en materialen, vaste medewerkers en regiocoördinatoren bij onze opdrachtgevers, regelmatig je gezicht laten zien en zorgen dat je doet wat je hebt afgesproken.”
Verantwoordelijkheid
Bij Carea facilitaire dienstverlening wordt iedere medewerker, zoals het hoort, opgeleid en stromen personeelsleden door. Van voorman/voorvrouw naar bijvoorbeeld objectleider of regiocoördinator. “Zij komen inderdaad allemaal van de werkvloer”, aldus Frank Kühlkamp. “Maar we proberen de verantwoordelijkheid altijd zo laag als mogelijk in de organisatie te leggen met daarboven een overkoepelende leidinggevende organisatie. Zij moeten vervolgens de aandacht geven die de collega’s verdienen. En ja, daar worden we wel eens in verrast. Hoe groter de organisatie, hoe minder controle je zelf hebt. Maar dit heb ik liever dan dat ik een leger politieagenten moet aansturen met slechts een controlerende functie die de uitkomsten van de controles in de werkkast leggen.”
Toch geldt ook bij Carea het credo ‘vertrouwen is goed, controleren is beter’. Daarom is één dame binnen de organisatie verantwoordelijk gemaakt voor zowel controleren als instrueren. Uitgangspunt is dat de controle geen afrekening moet zijn, maar vooral sturend is. In positieve zin, welteverstaan. “Met als eerste en belangrijkste aandacht voor de collega. En verder bijvoorbeeld met tips om op bepaalde zaken te letten of specifieke handelingen anders uit te voeren”, vertelt Karin Kühlkamp.
Uit dit deel van het gesprek is op te merken dat het schoonmaakbedrijf zich in een soort van tussenfase bevindt. Het bedrijf wordt te groot om te managen zoals een aantal jaar geleden. “Frank kan niet altijd meer zijn gezicht laten zien op iedere locatie omdat zijn agenda dat tegenwoordig simpelweg niet toelaat. En bovendien willen we niet alles controleren”, aldus Karin Kühlkamp. Frank Kühlkamp vult aan: “Dat zorgt er wel voor dat we soms ook accepteren dat er dingen mis gaan. We hebben een soort net gecreëerd en dat begint zich steeds meer te sluiten. Oftewel, het begint steeds beter te werken. Er is wekelijks overleg tussen onze inspectrice en de regiocoördinatoren en de bevindingen worden direct en persoonlijk teruggekoppeld. Uiteindelijk is de complete keten net zo sterk als de zwakste schakel. Deze schakels leggen we bloot en daar wordt extra aandacht aan besteed.”
Toekomstbeeld Carea facilitaire dienstverlening
Voor de toekomst zijn nog voldoende plannen, maar om gezond door te groeien lijkt men er in Warnsveld bewust voor te kiezen om het rustig aan te doen. In koor zeggen Karin en Frank Kühlkamp: “We gaan lekker door met waar we nu mee bezig zijn.” “Recent hebben we nog tegen elkaar gezegd dat we eigenlijk nog meer mensen willen laten meedelen in de manier zoals wij willen werken waarbij groei geen doel op zich is”, aldus Karin Kühlkamp.
De oprichter van het bedrijf beaamt dat. “We zijn blij met en trots op waar we nu staan. Zowel in volume als in het aantal medewerkers. We willen eigenlijk onze visie op de werkvloer wijder verspreiden. Zuinig zijn op wat je hebt, dat moet je koesteren in deze tijd. En ja, natuurlijk schieten wij ook wel eens tekort en komen we soms te weinig op de werkvloer. Daar moeten wij alert op zijn en blijven.”
De bedrijfseigenaren trekken ook echt nog wel eens een Carea polo aan om mee te helpen op de werkvloer. Immers, zo zeggen ze, zie je dan pas echt hoe het eraan toe gaat op de werkvloer. Dan zien ze bijvoorbeeld een medewerker die met een kapotte mopsteel werkt. Frank Kühlkamp: “Dan moedigen we diegene ook aan om contact te zoeken met de regiocoördinator voor een nieuwe mopsteel. Iedereen moet het werk juist kunnen uitvoeren. Goede materialen werken prettiger en zijn ergonomisch verantwoord.”
Focus
De komende periode draait vooral om het blijven houden van de focus op de dingen waar het volgens het echtpaar Kühlkamp om gaat. “Ons middenkader ontwikkelt zich enorm en de branche is een professionaliseringslag aan het maken. We worden nu al regelmatig via-via benaderd om te komen praten. Dan gaat de groei vanzelf. Natuurlijk willen we een interessante werkgever blijven voor de mensen die het werk omarmen. Zij vinden de schoonmaak immers een leuk vak.”
Frank Kühlkamp vervolgt: “Daarnaast blijven we oog houden voor de mensen uit de participatie doelgroep. We hebben PSO Trede 3 gehaald, puur omdat we de mensen die in deze doelgroep vallen willen laten zien dat we hen net zo belangrijk vinden als de andere collega’s. Daar hebben we ook oog en ruimte voor. Sommige medewerkers binnen de doelgroep voelen zich helemaal gelijkwaardig en hebben geen idee dat ze binnen de doelgroep vallen. Dat vinden we het mooiste compliment dat we kunnen krijgen natuurlijk.”
En voor wat betreft de toekomst? Groeien en dan verkopen? Dat is niet de ambitie, vertelt Frank Kühlkamp lachend tot slot. “Ik zou op termijn natuurlijk best graag weer het riante salaris willen verdienen van Facilicom om meer leuke dingen te doen, maar dat is niet het allerbelangrijkste. We hebben een prachtige onderneming met prachtige mensen en zetten een ontzettend mooi resultaat neer.”