Vanuit de lockdown aan de slag (1/2)

In dit eerste artikel van een tweeluik geeft Clean Totaal adviezen aan de opdrachtgevers en schoonmakers voor wat betreft het faciliteren van een veilige kantooromgeving bij de gefaseerde terugkeer vanuit de lockdown. In een volgend artikel geven wij de opdrachtgevers een leidraad met betrekking tot het opstellen van een terugkeerprotocol. We beperken ons hierbij tot een omgeving waarbij geen sprake is van coronabesmetting. In zorgomgevingen als een ziekenhuis of verzorgingstehuis zullen vaak andere (strengere) regels gelden.
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal

Thuiswerken eist zijn tol

Het langdurig thuis werken begint bij diverse mensen zijn tol te eisen. Enerzijds kent huiswerken zijn beperkingen, zeker als je niet over een rustige plek beschikt, anderzijds neemt de noodzaak om urgente zaken binnen de kantooromgeving te regelen toe. Tijd voor het voorbereiden van een verantwoord terugkeer scenario, met de regels van RIVM als vertrekpunt. Ook voor wat betreft de essentiële taak: de schoonmaak.

Richtlijnen voor opdrachtgevers

Aan de inrichting van de werkplekken & werkomstandigheden binnen een kantooromgeving zal bij een gefaseerde toename van de personele bezetting sprake zijn van het stellen van hogere eisen dan voorheen. Qua indeling denken we hierbij aan:

• Zit-, overleg- en werkplekken hebben minimaal 1,5 meter afstand tot elkaar.
• Zorg voor looppaden, zodat 1,5 meter tot zit-, overleg- en werkplekken wordt gewaarborgd.
• Zorg voor routing: eenrichtingsverkeer (waar mogelijk) in algemene ruimtes, trappenhuizen en buitenruimte. Markeer hierbij dat na gebruik van leuningen e.d. de handen gewassen en/of ontsmet dienen te worden.
• Faciliteer werkplekindeling zodanig dat medewerkers die in de kantooromgeving werken niet tegenover elkaar komen te zitten.
• Faciliteer dat medewerkers zoveel als mogelijk hun eigen toetsenbord en muis gebruiken.
• Faciliteer separate ruimtes waarbinnen medewerkers zo nodig gezamenlijk overleg kunnen voeren. (Beperk dit tot een maximum aantal).
• Faciliteer een voorziening in het bedrijfsrestaurant middels een bezoekschema en beperking van het assortiment. Houdt rekening met aantal bezoekers op hetzelfde moment en de 1,5 meter richtlijnen. Zorg voor handdesinfectie bij ingang restaurant.
• Draag zorg voor extra schoonmaak/ontsmetten van o.a. alle contactvlakken, sanitair en spatschermen op meerdere momenten van de dag.
• Probeer het aantal flexplekken tijdens de terugkeer fase zoveel als mogelijk te beperken.

Preventieve acties na lockdown

Maar ook zullen er voorafgaande aan de terugkeer een aantal handelingen nodig zijn:

• Controleer of alle leidingen doorgespoeld zijn.
• Laat eenmalige goede reiniging (of eventueel desinfectie) van alle contactvlakken uitvoeren
• Controleer of er sprake is van aangepaste ventilatie (voorkom recirculatie!).
• Regel dat er in de sanitaire ruimtes instructies duidelijk zichtbaar zijn (handen wassen, deksel sluiten na gebruik).
• Regel dat op diverse goed bereikbare plekken de mogelijk bestaat om de handen te desinfecteren.
• Regel dat slagbomen bij parkeerplaatsen niet bediend hoeven te worden.

1.5 meter/respect

Bovendien mag van de opdrachtgevers verwacht worden dat zij hun medewerkers instrueren om de schoonmaker de gelegenheid te bieden zijn/haar werk op een veilige manier uit te kunnen voeren. Hierdoor zal het respect bij de medewerkers aanwezig dienen te zijn om de werkplek bij aanvang van de schoonmaak van hun werkplek even te verlaten, teneinde te voldoen aan de 1,5 meter afstand tussen schoonmaker en medewerker.

Richtlijnen voor de schoonmakers/schoonmaakbedrijf

Van dagschoonmaak naar avondschoonmaak?
De vraag werpt zich in hoeverre de schoonmaak beter uitgevoerd kan worden op momenten dat kantoren nagenoeg niet bezet zijn. Een stap terug in de tijd, want dit impliceert van overdag schoonmaken terugkeren naar het werken in de vroege ochtend of zelfs de avonduren. Dit geeft wellicht de nodige arbeidsrechtelijke complicaties. Meer voor de hand liggend is om de schoonmaak bij een wisselende kantoorbezetting zoveel als mogelijk aan te passen op tijdstippen waarop dit overdag mogelijk blijft. Dit vereist een zorgvuldige planning, waarbij de vele apps, QR codes en sensors die in de schoonmaak hun intrede hebben gedaan, goede hulpmiddelen kunnen zijn. Dit in samenhang met de instructies vanuit opdrachtgever om de schoonmaker de gelegenheid te bieden zijn/haar werk met het in acht nemen van de 1,5 meter te kunnen uitvoeren.
Beperk personenvervoer
In diverse situaties worden de schoonmakers door hun werkgever per personeelsbusje van– en naar het werk vervoerd. Individueel vervoer (liefst per fiets) geniet derhalve veruit de voorkeur. Evenmin verdient het reizen per openbaar vervoer geen voorkeur. Daar waar gelet op de geografische ligging c.q. de afstand de schoonmaker is aangewezen op openbaar vervoer c.q. vervoer per personeelsbusje draag als chauffeur of passagier dan altijd een mondkapje en tracht zoveel als mogelijk afstand te bewaren. Plan het schoonmaakwerk zodanig in dat indien gereisd wordt per openbaar vervoer, dit reizen buiten de spits plaats vindt. Het carpoolen wordt afgeraden.
Voorkom besmetting
De schoonmaker zal de zes gouden regels dienen op te volgen:

• Houd steeds minimaal 1,5 meter afstand met de collega’s en de mensen op kantoor. Houd deze afstand ook in de gemeenschappelijke (pauze)ruimte.
• Was regelmatig je handen met water en zeep (óók nadat de handschoenen zijn uitgetrokken).
• Raak je gezicht (vooral ogen, neus en mond) niet aan alvorens eerst je handen gewassen te hebben.
• Hoest of nies in je elleboog of in een papieren zakdoekje.
• Blijf altijd thuis als verkouden bent of andere corona-achtige symptomen vertoont en hierbij koorts hebt.
• Blijf altijd thuis als een van je huisgenoten besmet is met het coronavirus.

Zorg voor voldoende persoonlijke bescherming
Het schoonmaakbedrijf dient ervoor zorg te dragen dat schoonmakers weten waar zij terecht kunnen bij twijfel over een werksituatie en/of bij een plotseling optredende verkoudheid van zichzelf, collega of kantoormedewerker. Voorts zal het schoonmaakbedrijf ervoor dienen zorg te dragen dat er steeds voldoende beschermingsmiddelen op de locaties aanwezig zijn, zoals:

• Wegwerphandschoenen;
• Mondkapjes/neuskapjes;
• Schorten met lange mouw;
• Papieren zakdoekjes;
• Paracetamol.

Zorg voor schone schoonmaakattributen
Verwissel tijdig de stofzakken in de stofzuigers en was de moppen e.d. regelmatig uit op 60 graden Celsius. Geef goede en duidelijke instructie hoe de overige schoonmaakmaterialen dagelijks na het werk achter gelaten dienen te worden. Verschoon met een hoge frequentie de werkkleding.

Corona Innovaties

In toenemende mate zien we initiatieven ontstaan om het werk voor de schoonmakers alsmede de werkomgeving voor de kantoormedewerkers zo veilig mogelijk te maken. Al dan niet mede ingegeven door enig commercieel belang. Zo zijn er de meest fraaie handhygiëne zuilen op de markt verschenen, is het concept H3 Based Cleaning ontwikkelt met het accent op sanitizen en door laboratorium uitgevoerde testen. Ook zijn er bijvoorbeeld hygiënehaken en de Ophenr bedacht om deuren, lichtknoppen niet met de handen te hoeven aanraken.
Of hoesjes om toetsenborden en de muis na de schoonmaak te beschermen, zodat de volgende gebruiker weet dat hij/zij achter een schone werkplek plaats neemt. Voorts noemen wij de zogeheten sleeve. Als deze over de rugleuning van een bureaustoel hangt dan is de werkplek schoongemaakt, staat deze op het bureau dan dient het bureau nog schoon gemaakt te worden. LEVIY heeft een digitale applicatie ontwikkeld, die gratis te gebruiken is: mycleanworkspace.
Zo zullen er ongetwijfeld meer creatieve oplossingen bedacht worden. Maar laten we hierbij vooral niet vergeten dat er juist ook op het gebied van hospitality hogere vaardigheden van de schoonmaker gevergd zal worden. Niet iedere pandgebruiker zal zich op termijn, zo vrezen wij, altijd even begripvol opstellen tijdens de uitvoering van de schoonmaak. Bijvoorbeeld bij het tijdelijk moeten verlaten van de werkplek en de extra tijd die gepaard gaat met het reinigen bij een flexplek.

Nadere afstemming tussen opdrachtgever en schoonmaakbedrijf

Er zal na de geleidelijke herstart een evaluatiemoment nodig blijken om contractuele/operationele zaken af te stemmen. Moeten er structureel frequenties /werkprogramma’s aangepast worden? Staan de resultaatgerichte c.q. beleving beschrijvingen nog garant voor een de juiste hygiënische werkplek? Zijn spatschermen e.d. bijvoorbeeld opgenomen? Wat te regelen m.b.t. extra handelingen bij flexplekken? Volstaan de huidige schoonmaak controlemethodieken nog langer? Hoe gaan we om met de extra kosten van persoonlijke beschermingsmiddelen? Wat zijn de consequenties bij langdurige leegstand?
Een ding is duidelijker dan ooit te voren. Goede hygiënische schoonmaak is onontbeerlijk. Laat deze wetenschap vooral aan de basis staan van het nader overleg tussen opdrachtgever en schoonmaakbedrijf, waarbij een gezonde & veilige werkplek voor de kantoor medewerkers én schoonmakers centraal staat en niet vooral het accent gelegd wordt op de kosten.