Exclusiva is in schoonmaakland geen onbekende, maar een gestaag in omvang en omzet groeiende groothandel met een goede reputatie. Jarenlang voerden de gebroeders Van Dijk er gezamenlijk het bewind, maar sinds het vertrek van zijn broer leidt Simon van Dijk (foto) het bedrijf alleen. Clean Totaal ontmoet hem in de vestiging in Zwolle en kan het niet nalaten meteen maar te vragen of het eenzaam is aan de top.
(Bedrijfsreportage)
Door Leon van den berg, redactielid Clean Totaal
Van Dijk glimlacht welgemeend: ”Nou nee, dat kan ik niet zeggen dat zou alleen zo zijn als ik hier alles voor het zeggen zou hebben en niets zou delegeren. Zo werkt dat echter niet in ons bedrijf. Natuurlijk is het niet niks als je zolang samen hebt gewerkt alleen verder te gaan. Maar dat alleen is betrekkelijk. We hebben een hecht team en ik neem beslissingen in samenspraak met de hoofden van de administratie, inkoop, logistiek, technische dienst en drie salesmanagers Reken maar dat ik zo genoeg feedback en tegengas krijg. Toen mijn broer met pensioen ging, is een aantal veranderingen doorgevoerd zodat we het gat dat toen viel goed hebben kunnen dichten. We hebben de verkoop gereorganiseerd en beter afgestemd op onze klanten door met business units te gaan werken: Institutioneel/schoonmaak, laundry, automotive, recreatiemarkt, horeca en PBM. Landelijk hebben we nu zeven accountmanagers die allen specialist zijn op een bepaald schoonmaakterrein. Daarnaast hebben we Nederland verdeeld in 17 regio’s die door breed opgeleide verkoopadviseurs worden bediend.”
Amsterdam blijft
Komt er ook een reorganisatie in vestigingsplaatsen? Het verschil tussen de vestigingen in Amsterdam en Zwolle kan eigenlijk niet groter zijn. Amsterdam is gevestigd in een oud pand, dat niet alleen niet erg duurzaam is, maar bovendien niet erg efficiënt. Zwolle is een modern energieneutraal pand waar alles gericht is op duurzaamheid en efficiëntie. Gaat Amsterdam binnenkort tegen de vlakte? “Nee zeker niet”, aldus Van Dijk. “Het is onze historische thuisbasis, maar dat is een emotie die een goede beslissing niet in de weg mag staan. We hebben een goede afweging gemaakt. Nieuwbouw in de Amsterdamse regio is een ramp omdat ruimte een kostbaar goed is en grondprijzen dus zeer hoog zijn, meer dan het dubbele dan in Zwolle. Bovendien staat de lokale overheid nu niet bepaald te trappelen om ondernemers tegemoet te komen. Je zou dan de randstad moeten verlaten, maar dat is geen optie. De helft van de bevolking van Nederland woont daar en we hebben daar ook de hoogste omzet. Uiteindelijk zouden de voordelen van verhuizing niet opwegen tegen de dagelijks terugkerende logistieke kosten.”
Duurzame locatie
Zwolle blijkt een geheel ander verhaal zoals Van Dijk vertelt. “We zaten eerst in Dedemsvaart, maar dat vonden we echt te ver weg van Amsterdam. Zwolle bleek een goed alternatief. Hier hebben we te maken met relatief veel ruimte en lagere grondprijzen. Bovendien is er ook een slagvaardige lokale overheid. Toen we met onze plannen kwamen, zaten we al heel snel met alle verantwoordelijken binnen de gemeente om tafel en hadden we binnen een uur de problemen op tafel waaraan vervolgens met alle partijen oplossingsgericht is gewerkt. Het resultaat is een modern energieneutraal pand dat een visitekaartje is voor waar we als bedrijf voor staan. Als groothandel willen we goede producten leveren, met een goede kwaliteit, redelijke prijs en een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk. Dat vind je terug in ons gebouw.”
Van Dijk geeft vervolgens aan dat het pand duurzaam zeer goed scoort door de toepassing van zonnepanelen, hoogwaardige isolatie -ook van het glas- en een warmtepomp die het pand zowel koelt als verwarmt zodat er zomer en winter een constant gelijke temperatuur is. Hierdoor is centrale verwarming en airco overbodig. Dit pand heeft een trainingsruimte die van alle gemakken is voorzien voor opleiding en training van ons personeel en klanten. Ook zijn onze klanten welkom in de grote showroom om producten direct af te halen of hen nog beter te kunnen adviseren in hun keuzes.
Kleine voetafdruk
Overigens is het pand qua oppervlak wel een stuk kleiner dan Amsterdam. Van Dijk: “Het oppervlak is een kwart van Amsterdam. Dat is een bewuste keuze. In Amsterdam zit onze distributie en van daaruit bedienen we in twee shiften het hele land. In zwolle hebben we 2500 palletplaatsen die we voor een deel gebruiken voor snelle (na)leveringen in Noord Nederland en als extra opslag voor voorraad voor Amsterdam.”
Exclusiva ’s tweede natuur is volgens Van Dijk duurzaamheid: “Je moet realistisch zijn. Volledig milieuvriendelijk handelen gaat niet, alleen al niet vanwege het vervoer. Je moet er echter wel naar streven de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden. We voeren dat door in zoveel mogelijk producten. Ik noem bijvoorbeeld chemie, handschoenen en papierwaren. In onze keuze voor hoogwaardige producten betrekken we niet alleen de mogelijkheden voor hergebruik of afbreekbaarheid, maar ook het hele productieproces. Je komt dan al snel uit op Europese fabrikanten. Aziatische producten hoeven niet minderwaardig te zijn op dat gebied, maar je hebt er minder controle op en het vervoer over zee is niet brandschoon. Zodat de kwaliteitseisen vaak de doorslag geven voor duurzame productie.
Goedkoop vaak duurkoop
Op de vraag of het voornamelijk gebruiken van Europese producten niet kostenverhogend werkt, geeft Van Dijk aan dat dit tot op zekere hoogte wel zo is. “Je kunt als je duurzaam wilt ondernemen niet voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. Helaas is de Nederlandse schoonmaakmarkt wel erg gericht op de laagste prijs, maar eigenlijk is dat een verkeerd uitgangspunt,. Inkopers zouden meer moeten kijken naar productkwaliteit. Goedkoop blijkt toch vaak duurkoop. Door de focus meer te zetten op wat de echte kosten in het gebruik is, dan wat het product kost. De werkelijke grootste kost is arbeid, door met een hogere kwaliteit product te werken reduceer je de totale kost per uur of m2. Daar is dan veel meer voordeel te behalen. Daarom zoeken wij continue naar hogere kwaliteiten, met als voordeel, dat het verbruik minder is. Dat betekent minder kosten omdat je minder vaak moet bestellen en daardoor een kleinere voorraad in je magazijn.”
500 ton waspoeder
Hoe gaat Exclusiva met dit gegeven om? Volgens Van Dijk op twee manieren. “Persoonlijk contact met je klanten is heel belangrijk. In gesprekken kun je proberen het voordeel van een kwalitatief hoogwaardiger product onder de aandacht te brengen met het argument dat de uiteindelijke operationele kosten voor de klant lager worden. We zetten ook in op opleiding en samenwerking met onze leveranciers. Zo kun je in de praktijk laten zien dat goed gereedschap het halve werk is en zichzelf ook terugbetaalt. Als je met de directie van schoonmaakbedrijven spreekt die zelf nog op de werkvloer meewerken, valt dat kwartje wel. Bij grotere bedrijven is dat moeilijker, want daar is de afstand met de werkvloer groter en moet je nog meer je best doen om het middenmanagement te overtuigen en de opleiding ook op de werkvloer door te zetten.”
De andere methode is volens van Dijk om eigen productlijnen te fabriceren. “Dat doen we bijvoorbeeld met borstels waarvoor we zelf kunststof blokken laten fabriceren en die elders van de juiste vullingen laten voorzien. Even goed als die van merkleveranciers, in dezelfde kleurcoderingen, maar wel een stuk goedkoper. Of neem nu ons waspoeder voor onze laundry klanten. Goede kwaliteit tegen een goede prijs. Wie het heeft gebruikt wil niet meer anders. Niet voor niets leveren we jaarlijks ca 500 ton! Of neem onze eigen lijn handschoenen in diverse materialen en kleuren. Kwaliteit tegen een goede prijs. Ook zetten we sociale werkvoorziening in om bijvoorbeeld producten te verpakken. Met zulke zaken onderscheiden we ons als groothandel. Met alleen een mooie webshop of goede distributie kom je er niet meer. Dat zijn basisvoorwaarden geworden, waarmee je als bedrijf je niet onderscheidt. Dat doen wij wel met onze duurzaamheid, onze ruim 10.000 zorgvuldig geselecteerde of zelf ontwikkelde producten in combinatie met daadwerkelijk meewerken aan een optimale bedrijfsvoering van onze klanten. Dat zijn zaken waarmee we de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Ik verwacht dat Exclusiva zal profiteren van de komende shake out die boven de markt hangt”
