Op 12 december jl. kwam het Schoonmaakparlement van de Vakbond van Schoonmakers bijeen in de Raadszaal van de Stopera in Amsterdam. Belangrijkste thema’s waren de voortgang van het cao overleg en de bespreking van het FNV rapport “Gewoon schoon” over de status van de schoonmaakbranche anno 2013. Toevalligerwijze vond op hetzelfde moment de Algemene Ledenvergadering van OSB plaats in het Velodrome, ook in Amsterdam. Ploegenachtervolging?
Door Henk Cornelisse, redactielid Clean Totaal
De voltallige schoonmaakregering en kabinet waren aanwezig in de Stopera, aangevuld met organizers en andere sympathisanten gezeten op de publieke tribune. De Raadszaal zelf was opgesierd met allerlei borden met wervende teksten. De bijeenkomst verliep in organisatorische zin vrij rommelig. Uw redacteur had het voorrecht om samen met een collega vakblad als eersten onder daverend applaus het rapport “Gewoon schoon 2013” in ontvangst te mogen nemen. Maar verdienen deze parlementsbijeenkomst en de thema’s ook applaus?
Opening
De opening werd verzorg door een muzikale bijdrage van bestuurder Herrie Hoogenboom. Samen met een collega bespeelde hij de gitaar bij het clublied van de vakbond: “De bond maakt ons sterk”, dat de parlementariërs uit volle borst meezongen met teksten als:
We pikken het niet langer
Nee we pikken het nooit meer
Dat de schoonmaak bazen van ons stelen
Zij bedreigen en bedriegen ons
Al jaren, keer op keer
Maar we laten ons door hen niet meer verdelen!
Schoonmaken is zwoegen
En er is niemand die ’t waardeert
Maar wij keren het tij: keren het tij
Wij gaan door tot alle bazen
Hun les hebben geleerd
Voor een betere toekomst voor jou en mij
Enzovoorts…
De stemmig zat er gelijk goed in waarna de presidente van het schoonmaakkabinet Khadija Tahiri de bijeenkomst opende en de aanwezigen verder opzweepte. De Raadszaal galmde met de welbekende kreet: Actie! Actie! Actie!
CAO
Bestuurder Jet Linssen gaf een toelichting op het vastlopen van de eerste cao onderhandelingen.
Linssen vertelde de aanwezigen dat de werkgevers niet eerder serieus over de inhoud van het eisenpakket van FNV willen onderhandelen nadat FNV ermee instemt, samen met de werkgevers, stelling te nemen tegen de vergevorderde plannen van minister Blok om de schoonmaak bij Rijksgebouwen in te besteden.
Aansluitend werd een plaatje getoond over wie er volgens het FNV allemaal geld verdienen aan de schoonmakers. Dit zijn uitzendbureaus, schoonmaakbedrijven, adviseurs/makelaars en uiteindelijk ook de opdrachtgevers en werkgeversorganisaties.
Bestuurder Linssen: “Waarom zouden we erop tegen moeten zijn als er echelons tussenuit worden gesneden? Het gaat om de beste arbeidsvoorwaarden voor de schoonmakers. Bij inbesteden raken wellicht regiomanagers en dergelijke hun baan kwijt, maar raakt het de schoonmakers niet. Het tegendeel is zelfs mogelijk. Het maakt ons dan ook geen moer uit als de overheid wil inbesteden. Wij beoordelen uiteraard wel de plannen van de overheid op hun inhoud en bepalen daarna of deze passend zijn.”
Unaniem vóór inbesteden
Vervolgens vertelde één van de kabinetsleden dat bijvoorbeeld bij de Belastingdienst nog sprake is van “moderne slavernij”, intimidatie en het onder druk zetten van de schoonmakers. “Snel inbesteden”, zo klonk zijn conclusie.
Een collega ondersteunde deze mening met als argument dat zij in een groot ziekenhuis werkt en hier in vijf jaar tijd al vijf keer bezuinigd is op de schoonmaak zonder aanpassing van de schoonmaaktaken.
Linssen: ”Hans Simons, de grote baas bij OSB vertelde mij: “ga maar eens vragen aan je achterban wat zij vinden van inbesteden”. Wel hierbij doe ik deze oproep!”
Na stemming, bij hand opsteken, bleek de unanieme mening van het schoonmaakparlement te zijn: “Wij kiezen voor inbesteden!”
Linssen: “Ik doe hierbij nogmaals een openbare oproep aan OSB. Ga geen ruzie met ons maken over een gezamenlijke reactie richting de minister, laat dit los. Kom snel terug aan tafel en laten we er samen een mooie cao van maken!”
Familiedag
Presidente Khadija Tahiri: “Feitelijk maakt het mij niet uit of er inbesteed wordt of niet, het gaat om een fatsoenlijke cao, met normale werkdruk en doorbetaling bij ziekte. Maar ja daar willen de schoonmaakbazen niet over praten zolang we niet gezamenlijk richting Blok optrekken. Wat nu?”
Het massale “Actie! Actie! Actie!” galmde weer door de Raadszaal…
Khadyra en Linssen: “Zeker, maar niet door te staken. We gaan een familiefeest houden op zaterdag 11 januari in Utrecht. We willen laten zien dat schoonmakers per definitie geen stakers zijn, maar normale mensen die ook familie hebben. Laten zien dat we er als schoonmakers zijn. Dit doen we op een vrije dag want we zijn bereid een vrije dag op te offeren om voor onze rechten op te komen. Komt allen en neem vooral vrienden en kennissen mee. Zo laten we de samenleving zien dat we er zijn, maar ook aan de werkgevers.”
“Is de bodem van de stakingskas in zicht?”, zo vroeg uw redacteur zich af…
Code verandert niet veel
Vervolgens praatte bestuurder Ron Meyer het parlement bij over de ontwikkelingen in de schoonmaak. Meyer: “Schoonmakers zijn niet alleen loyaal maar ook slim. Dit laatste wordt wel eens over het hoofd gezien. In feite wordt het juist naleven van de cao en de Code veelal door de schoonmakers afgedwongen. De Code heeft helaas nog niet veel veranderd. Opdrachtgevers tekenen de Code en leven deze vervolgens niet na. Een symbolische soort bühne act. Het komt zelfs voor dat bedrijven ingrijpende bezuinigen aankondigen en snel de Code tekenen. Dit rijmt niet. De schoonmakers moeten eerst de boel op de kop zetten en dan pas komen de opdrachtgevers in actie. Dit rijmt ook niet.”
Meyer vervolgt: “Ook zijn er grote bedrijven die de Code niet eens wensen te ondertekenen: Rabobank, Ahold, TMG, Ziggo ,Shell, Akzo, DSM en Philips. Philips bijvoorbeeld verschuift haar verantwoordelijkheid naar Johnson Controls, die de contracten alleen maar verder uitpersen. VNO-NCW voorman Bernard Wientjes mag zich het aantrekken dat 6 van zijn 10 belangrijkste leden de Code nog niet getekend hebben! Wij hijgen diverse opdrachtgevers in de nek om de Code wel op een juiste wijze na te leven. Kijk eens wat er bijvoorbeeld gebeurd is bij de tender Tennet. Deze overeenkomst is naar CSU gegaan voor een 40% lagere prijs.”
Meyer riep schoonmaakbedrijven op hun verantwoordelijkheid te nemen en te stoppen met dit soort dumpprijzen. “Laat je niet verleiden door opdrachtgevers die MVO prediken, maar waarbij alleen de prijs telt.” Linssen vulde aan met de opmerking dat de Rechtbank Utrecht de Code wel getekend heeft maar er een zooitje van maakt en zo zijn er volgens haar meerdere voorbeelden.
Aanscherpen Code
Naar de mening van Linssen en Meyer moet de Code dan ook verder aangescherpt worden. Volgens de vakbond moet OSB geen leden accepteren die de Code niet ondertekend hebben (hetgeen OSB via de invoering van het OSB Keurmerk overigens ook zo doet, red.). De schoonmaakbedrijven moeten geen werkzaamheden meer uitvoeren voor opdrachtgevers die weigeren de Code te tekenen. Zo blijft de voor- en achterdeur gesloten, zo stellen zij.
Rapport “Gewoon schoon 2013”
Het rapport “Gewoon schoon 2013” geeft op haar manier inzage hoe bepaalde schoonmaakbedrijven en opdrachtgevers naar de mening van FNV Bondgenoten afspraken aan de laars lappen. Argumenten hierin worden zeer matig (tot niet)onderbouwd en op de zorgvuldigheid valt ook het een en ander aan te merken. Zonder teveel in details te treden zien we bijvoorbeeld dat er al lang vetrokken bestuurders vermeld worden bij onder andere ING en TMG. Het lijkt erop dat het rapport snel in elkaar gestoken is…
Ook staat het rapport stil bij bevindingen van het CBS en SCP met betrekking tot het Armoedesignalement. FNV heeft op basis van een op 3 december 2013 verschenen publicatie hierover meteen een mini-enquête uitgevoerd onder 208 schoonmakers. Resultaat van deze steekproef is dat 69% van de schoonmakers onder de armoedegrens verdient.
Meyer: “Het percentage, wat al schokkend genoeg is, had hoger uitgepakt als we alleen kantoorschoonmakers in het onderzoek(je) betrokken zouden hebben. Nu zitten er ook veel treinschoonmakers bij met extra toeslagen Bovendien veel medewerkers met dienstjarentoeslag.”
Ja, dat kan dan wel zo zijn, maar er zijn ook parttimers meegeteld, die de cijfers vertroebelen Hoe representatief is dit onderzoek?
Meyer stelt desgevraagd dat deze parttimers teruggerekend zijn naar de maatstaven van CBS.
Er was de nodige ophef binnen het parlement over een recente tweet van OSB cao-onderhandelaar Jan Kerstens die luidde: “Schoonmakers zitten ver boven de armoedegrens.” Linssen noemt een dergelijk tweet een schande en het bewijs dat Kersten zich niet in het rapport verdiept heeft.
Dans en nieuw lied
Afsluitend aan de zitting ging het voltallige kabinet onder leiding van een FNV organizer oefenen voor een nieuw lied onder de titel “We gaan door” op de melodie van “Eyes on the prize”.
De redactie vraagt zich af wanneer de eerste CD van de zingende schoonmakers uitkomt…
Ook werd er geoefend op danspasjes op de maat van “I like to move it” uit de animatiefilm Madagaskar. Onder leiding van een Engels (!) sprekende schoonmaker (werkzaam op Schiphol) van de bond werden de danspasjes geoefend. Het feit dat dit lid de Nederlandse taal onvoldoende machtig is leidde tot opmerkelijke taferelen. Je kon duidelijk merken dat diverse parlementsleden de Engelse taal niet machtig zijn, niet vreemd overigens voor een branche waar beheersing van de Nederlandse taal gepropageerd wordt.
“Put your glove on your right hand” instrueerde desbetreffende schoonmaker en u raadt het al, diverse parlementariërs droegen de handschoen aan de linkerhand. Enfin, er is nog tijd voldoende om het goed in te studeren zowel het zingen op maat, de handen bewegen alsof je ramen lapt of bureaus schoon maakt en de pasjes. Op 11 januari is het immers pas Party Time!
Resumé
Het bleef nog even gezellig in de Raadszaal, waarbij het tijdens de hele bijeenkomst opviel hoe weinig parlementariërs er aan het woord komen, anders dan door het roepen van: Actie! Actie! Actie! Kortom een gezellige middag aan de Amstel, zonder diepgang.
