Wat zijn de laatste ontwikkelingen op het gebied van stofzuigen? Wat is de stand van zaken nu? Is bijvoorbeeld de uitstoot structureel verminderd? Is de ergonomie verbeterd? Gaat de accu stofzuiger het helemaal maken? Komen er robotstofzuigers? Zijn stofzuigers verhoudingsgewijs duurder of goedkoper geworden? Wat zijn de belangrijkste criteria bij aanschaf? Clean Totaal doet een rondje langs de velden op zoek naar antwoorden.
Numatic salesmanager Wim Holleman ziet aanzienlijke verbeteringen in vergelijking met vroeger. “De huidige professionele stofzuigers zijn toch wel zo’n tien tot vijftien decibel stiller dan de oudere modellen. Dat komt door een betere motortechniek en een andere ophanging. Een stillere stofzuiger is noodzakelijk geworden omdat er steeds meer dagschoonmaak plaatsvindt en de werkzaamheden op de werkvloer daardoor niet mogen worden verstoord.”
“Een tweede verbetering is de reststof uitstoot. In 2007 is er een Europese aanwijzing gekomen dat fijnstof op de werkvloer moet worden tegengegaan om de gezondheid van medewerkers te bevorderen. Een professionele stofzuiger bestaat uit twee belangrijke onderdelen: de stofzak en het hoofdfilter. Beide zijn veranderd. De stofzak is van papier naar textiel overgegaan en dat houdt al veel meer stof tegen. Een stofzuiger die nog werkt met papieren zakken is minder professioneel en onhandig in gebruik. Ook het filter is veranderd en daarmee wordt het merendeel van het opgezogen stof opgevangen. Daarnaast is er ook meer vraag naar een HEPA-filter, maar de toepassing daarvan is specifiek voor de gezondheidszorg en laboratoria. In meer dan 95% van de gevallen is de toepassing daarvan overbodig en nodeloos kostbaar.”
Holleman ziet nog meer veranderingen. “De moderne professionele stofzuigers zijn nog energiezuiniger geworden dan ze al waren. Zo hebben wij de AutoSave-lijn die start met 600 Watt, hetgeen in de meeste gevallen meer dan voldoende zuigkracht heeft. Heb je meer nodig dan kun je overschakelen op 1200 Watt.”
Hoe ziet de toekomst eruit, gaan we bijvoorbeeld naar een centraal zuigsysteem? Holleman: “Nee, zeker niet, dat is veel te duur en ook erg storingsgevoelig. Ik zie wel een robotzuiger. De huidige versies ervan zijn meer leuk speelgoed en vegen eerder dan dat er gezogen wordt. Het zal voorlopig een tweede stofzuiger voor huishoudelijk gebruik blijven (hoe zuig je anders de trap en meubilair?). Ik denk dat we in de toekomst wel autonome stofzuigers krijgen die ’s nachts een gebouw afwerken. Zover zijn we echter nog lang niet.”
“Stofzuigers zijn de afgelopen jaren eerder goedkoper dan duurder geworden”, stelt Commercieel directeur Patrick le Maître vast. “Dat komt omdat de productie steeds verder geautomatiseerd is en het dure handwerk dus langzamerhand verdwijnt. Daarnaast is er technisch nogal wat veranderd, vooral op het gebied van filtratie. Je hebt tegenwoordig zulke goede filters en stofzakken dat de uitblaaslucht bijna schoner is dan de opgezogen lucht. Je kunt zelfs filters krijgen waarmee je gevaarlijke bacteriën zoals miltvuur tegenhoudt.”
“Daarnaast is ook het geluidsniveau de afgelopen jaren spectaculair gedaald , onder andere door vernieuwingen in de motorbouw en de stofaanzuiging. Ondanks het lagere geluidsniveau en betere filtratie is de zuigkracht intact gebleven. Ook zie je het aantal accessoires stijgen. Waar voorheen een bijvoorbeeld universeel zuigmond werd meegeleverd, kun je nu kiezen uit verschillende zuigmonden voor de diverse vloertoepassingen.”
Volgens Ludovic Vrijburg (marketing coördinator Nilfisk/Nilfisk-CFM) is er de afgelopen jaren veel meer aandacht gekomen voor ergonomie. “Dat geldt zowel voor de gebruiker als voor de omgeving daarvan. Het gaat met name om een vermindering van het geluidsniveau dat bij dagschoonmaak natuurlijk heel belangrijk is. Die verbetering is het gevolg van betere ontwerpen van de motor en de luchtstroom in de machines. Ook zie je dat de snoeren gekleurd worden om ze beter te laten opvallen vanwege het struikelgevaar. Dat is bijvoorbeeld belangrijk in de zorg.”
“Technisch gezien zijn er ook ontwikkelingen. Ik noem de snoerloze stofzuigers op batterijtechniek. Er zijn stofzuigers op batterijen verkrijgbaar, vanwege de hoge investering zijn deze echter nog niet breed geaccepteerd. De batterijen met een hoge capaciteit zijn meteen ook zwaar en dat is ergonomisch ongewenst. Bovendien kun je er nog niet lang genoeg mee werken. Dat zal in de toekomst denk ik wel verbeteren. De ontwikkelingen in de batterijtechniek gaan heel snel. Overigens blijft wel een punt dat je deze stofzuigers niet overal zult kunnen gebruiken. Het maakt nogal een verschil of je werkt met een 240V motor of eentje van 24V.”
is afhankelijk van het gebruik en de zorgvuldigheid van de gebruiker, maar aan het eind van de cyclus moet het apparaat wel grotendeels gerecycled worden. Voor de professional is de prijs zeker nog een belangrijk argument bij de aanschaf, maar de betrouwbaarheid nog meer. Een schoonmaker verdient zijn geld met een stofzuiger en als die het niet doet is dat al snel een enorme verliespost.”
Volgens Jean Paul Christy is er de afgelopen tien jaar niet zo heel veel veranderd: “Een ketel en een zuigmotor om het oneerbiedig te zeggen. Er is wel veel gedaan aan ergonomie bijvoorbeeld aan het gewicht, een telescopisch instelbare zuigbuis en gemakkelijkere bediening. Het is mogelijk om de lucht die uit de zuiger komt goed te filteren, bijvoorbeeld op HEPA-niveau. We zien echter dat de meeste gebruikers kiezen voor de meest economische (goedkope) optie en dus eigenlijk nauwelijks filteren. Daarnaast is er de laatste jaren aandacht voor het geluidsniveau en steeds meer voor het energieverbruik.”
“De belangrijkste verbeteringen zijn het geluidsniveau en bedieningsgemak. Bij de aanschaf let een professional op bedrijfszekerheid. Een belangrijk punt is de kabel van de machine. Tachtig procent van de problemen met een stofzuiger komen door de kabel. Kärcher heeft de speciale kabel Hi-flex die niet in de knoop kan raken en nauwelijks kan breken. Er is ook een afneembare kabel als optie zodat schoonmakers die ter plekke kunnen wisselen zonder kosten van een monteur.”
De algemene lijn is dat stofzuigers het afgelopen decennium stiller, energiezuiniger en ergonomischer geworden zijn. Ook de filtratie is verbeterd, maar dat is vaker terug te voeren op betere stofzakken (textiel in plaats van papier) dan op de machine zelf. Het wattage heeft invloed op het energiegebruik en daarom is daar aandacht voor. Dat heeft echter niet of nauwelijks een relatie met de zuigkracht. Die wordt meer bepaald door het ontwerp van de besproken ketelstofzuigers.
Het snoer blijft een zwak punt met het oog op de veiligheid en storingen, maar accustofzuigers zijn voorlopig nog geen serieus alternatief voor al het stofzuigwerk. Daarvoor zijn de accucapaciteit en het motorvermogen nog veel te klein, terwijl het gewicht ook te hoog is. Toch kijken de fabrikanten wel belangstellend naar deze ontwikkeling. Sommigen zien ook een stofzakloze toekomst al maken de nu beschikbare machines veel teveel lawaai voor toepassing in de dagschoonmaak. De vraag is ook hoe de filtratie dan op peil blijft.
De stofzuigers voor het utiliteitssegment zijn vergelijkbaar in aanschafkosten en zijn dat ook kwalitatief. Het onderscheid moet dus van andere zaken komen, zoals betaalbare en snel beschikbare onderdelen, variabele zuigkracht en opbergmogelijkheden voor accessoires in of op de stofzuiger.
